جوبایدن رئیس جمهور ایالات متحده اخیرا در کمپین انتخاباتی خود در ایالت کالیفرنیا سخنانی را به زبان آورده است که انتقادات بسیاری را در میان مردم ایران و همچنین در بین مردم افغانستان که حضور دیپلماتیک – نظامی امریکا را در کشور خود تجربه کرده بودند، داشته است. توهم آزادی بایدن واکنش های بسیاری بهمراه داشته است.
اخیرا آقای بایدن در صحبت های خود اظهار داشته است که ایران به زودی آزاد خواهد شد. وی در بخشی از گفته های خود در منطقه اوشن ساید ایالت کالیفرنیا عنوان کرد که “نگران نباشید، ما ایران را آزاد خواهیم کرد”
در این نوشته به این موضوع خواهیم پرداخت که آیا امریکا خود یک کشوری آزاد می باشد که سخن از آزادی می زنند و یا خیر. همچنین تجربه آزادی عنوان شده از سوی بایدن در دیگر ممالک مخصوصا افغانستان چه می باشد.
آزادی در میان جامعه آمریکایی، توهم آزادی بایدن
آيا چراغ دموكراسی امريكا در حال خاموش شدن است؟ مسئله ای که از آخرين گزارش موسسه تحقیقاتی «خانه آزادی» می توان دریافت که وضعیت دموکراسی امریکایی چگونه است. همانطور که گزارشات راجع به این موضوع را از موسسه خانه آزادی نسبت به کل جهان مطالعه می کنیم، به این درک می رسیم که آزادی در اکثریت جهان در وضعیت بدی قرار دارد و فقط تعداد کمی از جمعيت جهان در كشورهای آزاد زندگی می كنند.
هندی ها كه به دموکراسی موجود در کشورشان افتخار می كنند، هزينه سياست‌های دیکتاتورمآبانه نارندرا مودي علیه مخالفان سياسی و جمعیت مسلمان را می پردازند و اكنون يك كشور «نيمه آزاد» محسوب می شود. اما بيش از همه اين امريكا است كه در سال 2020 با وجود اتفاقاتی که افتاد، اعتبار خود را به عنوان کشوری با آزادی های بی شمار از دست داد و توهم آزادی بایدن بیش از پیش نمایان شد.
طبق گزارش موسسه تحقیقاتی «خانه آزادی»، ايالات متحده باگذشت يك دهه زوال حقوق سياسی و آزادی های مدنی اكنون با یک بحران دموكرتيك واقعی روبرو است. اين گزارش به فساد مخرب و ویران ساز مالی، جامعه سياسی گسسته، سركوب‌های بیشمار پوليس اشاره دارد. در مقياس رتبه‌بندی موسسه تحقیقاتی«خانه آزادی»، ايالات متحده «كشور هميشه آزاد» افت 3 امتیاز و ثبت نمره 83 از 100 را در سال سالهای اخیر تجربه كرده است. در طول مدت یک دهه گذشته امریکا تقريبا 11 امتياز كاهش داشته كه بيشترين سقوط در سطح جهانی است. این آمار بر توهم آزادی بایدن دلالت دارد. كشورهايی از قبيل آرژانتين، مغولستان يا حتی سلواكی، نسبت به امریکا به آزادی احترام بیشتری قائل هستند. ساير موسسات تحقیقاتی كه کیفیت دموكراسی را زيرنظر دارند، نظر دقیق تر و سختگیرانه ای نسبت به «خانه آزادی» دارند. به لحاظ تئوریک، شاخص دموكراسی بين سالهای 2006 و 2020 نزول و نقص چشمگيری داشته است و در اين ميان این کشور زير حد معیارهای دموكراسی قرار دارد، به‌طوری كه بخش معلوماتی نشریه اكانوميست، دموكراسی امريكا را در حال فروپاشی می داند که عنوان داشته که دموكراسی امريكايی ناكارآمد است. در مواجهه با چنين عملکردی، آيا می توان این کشور را مدل و الگویی برای ملت‌های در آرزوی دموكراسی در نظر گرفت؟ آیا این نشانه ای بر توهم ازادی بایدن نیست؟
به نظر می رسد اين حقیقت كه کشور قدرتمندی همچون امریکا که در نيمه دوم قرن بيستم به يك مدل سياسی، اقتصادی و فرهنگی نمایان يافته بود، بسياری از نقص های بنیادین آن را پنهان كرده باشد. نابرابری‌های عميقی كه دو قرن پيش امریکا بر مبنای آن ایجاد شد، با وجود تلاش مردم این کشور برای احقاق حقوق خود در دهه‌های 1950 و 1960 هرگز رفع نشد و برعكس نابرابری های اجتماعی را افزایش دادند. كشوری كه خود را مهد دمکراسی و آزادی معرفی می کند، درحال حاضر چشم اندازی نگران‌كننده از بی رحمی و نژادپرستی را برای جهانيان به نمايش می گذارد. براساس گزارشات منتشر شده، اختلاف طبقاتی از لحاظ درآمد، دسترسی به مراقبت‌های صحی و تعلیمی و همچنين دستيابی به پست های بلند مرتبه، آشكار است. در بين كشورهای جهان اولی، اميد به زندگی در امريكا كه مدعی قدرت نخست در جهان است و از اين مقام دفاع می كند، در پنج سال گذشته کاهش چشمگيری داشته و در پايين‌ترين مرتبه قرار دارد. اعمال عمدی و تفرقه‌افكنانه دونالد ترامپ با استفاده بی وقفه از انواع خشونت ها، سهم اساسی در این کاهش مرتبه داشته است.
براین اساس خبرگزاری ان پی آر، نظرسنجی را در ماه جنوری 2022 راه اندازی کرد که وضعیت دموکراسی را در کشور نشان دهند. باتوجه به نظرسنجی این خبرگزاری، 64 درصد از مردم آمریکا معتقدند که دموکراسی در امریکا در وضعیت بحرانی و در معرض خطر شکست قرار دارد. قشر جوان امریکایی، نسبت به آینده دموکراسی در کشورشان بدبین هستند و دموکراسی را نتیجه توهم آزادی بایدن می دانند.
آيا با ایراد چنین مطالبی، می توان ایالات متحده را به عنوان الگویی برای آزادی بدانیم که رئیس جمهور امریکا، کشورش را الگوی دموکراسی و آزادی برای سایر مناطق معرفی می کند؟!
تجربه دموکراسی سازی امریکایی در افغانستان، توهم آزادی بایدن
زمانیکه ایالات متحده همراه با متحدین غربی اش به افغانستان حمله ور شدند و رژیم طالبان را کنار زدند، مقامات امریکایی آن وقت، به مردم افغانستان وعده ریشه کن سازی تروریسم و نهادیه سازی دموکراسی را در کشور دادند.
در سال ۲۰۰۱ و بدنبال حادثه 11 سپتمبر و حمله به برج های دو قلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک، بوش پسر رئیس جمهوری پیشین آمریکا با بهانه قرار دادن این حادثه که تا امروز هم بسیاری از ابعاد آن پوشیده، ناپیدا و رازآگین باقی مانده است، با ساختن آرمان های دروغینی چون “مبارزه با ترور” و “ایجاد امنیت در افغانستان” به همراه متحدین غربی اش به افغانستان حمله ور شد و حاصل این تهاجم، اشغال نظامی ۲۰ ساله افغانستان، نابودی زیرساخت های کشور، افزایش کشت و کشتار و ناامنی گسترده، فقر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی گسترده، افزایش چشمگیر آوارگی و پناه بردن میلیون ها نفر از مردم افغانستان به دیگر کشورها و … بوده است.
این افترا و بهتان بزرگ دولت پیشین ایالات متحده نه تنها افغانستان را ویران ساخت، بلکه خاک افغانستان را به مسلخگاه تعدادی بیشمار از نیروهای آمریکایی و اروپایی تبدیل کرد و این جنگ خانماسوز، تریلیون ها دالر هزینه بر مردم آمریکا تحمیل کرد.
به هر حالت، نکته ای که باید به آن پرداخته شود این است که اخیرا، اظهارات رئیس جمهور کنونی آمریکا درباره ایران، یادآور همان دروغ های بزرگ جورج بوش در سال ۲۰۰۱ است که به مردم افغانستان وعده داده بود. جو بایدن که دولتش به وضوح و آشکار از فتنه جویان و شورشها و ناامنی ها در ایران حمایت می کند، جدیدا به مردم ایران این شعار دروغین را مطرح کرده است که «نگران نباشید، ایران را آزاد می کنیم!».
در همین پیوند، به عنوان یک افغانستانی باید اظهار داشت که ما تجربه این آزادی امریکایی را در کشورمان داشته ایم و باید بگویم که آزادی از نگاه امریکا یعنی اشغال و هزار بدبختی که تا به اکنون ما تاوان این آزادی را می دهیم. آنها کشور ما را با همین شعارهای دروغین ویران ساختند.
