دلایل واکنش های گسترده ای مردم افغانستان به شهادت رئیس جمهور ایران
افغان ها تقریبا در قبال بسیاری از مسائل باهم اختلاف نظر دارند. در سطح رهبری افغانستان، بیش از پنج دهه است که پیمان ها و قراردادهای میان گروهی و جناحی، پیوسته، بسته و گسسته می شوند. روابط این کشور نیز با دولت های همسایه و منطقه و حتی جهان، مرتب در دیگرش است. با این حال اما؛ همه ای افغانها نسبت به ایران خوشبین اند و روابط این دو کشور همیشه گرم و ثابت است.
چنانچه واکنش جمعی و گسترده ای افغانها به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش، نشان داد که به رغم تفاوت ها و اختلاف ها میان تمام طرف ها در افغانستان، ولی همه ی مردم افغانستان با ایران دوستی و روابط گرم دارند. واکنش ها، همدردی ها و تسلیت های مردم افغانستان به ملت و دولت ایران در رابطه به سانحه ای سقوط هلیکوپتر و شهادت مقامات ایرانی، چنان گسترده و وسیع بودند که از هر نگاهی بایستی مورد تامل و بررسی قرار گیرد. به همین دلیل این یادداشت تلاش می نماید تا به دلایل واکنش های وسیع و گسترده ای مردم افغانستان در قبال شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش بپردازد.
واکنش های مردم افغانستان به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش
بعد از ظهر یکشنبه (30 ثور)، از زمانِ که خبر سقوط چرخبال حامل رئیس جمهور ایران منتشر شد و تا زمانی که شهادت رئیسی و همراهانش قطعی گردید، افغانها به ویژه فعالین شبکه های اجتماعی با «بیم و امید» این موضوع را پیگیری می کردند و اکثرا برای رئیس جمهور ایران، سلامتی آرزو می نمودند. چنانچه وزارت خارجه ای طالبان با صدور بیانیه تاکید نموده بود که گزارش های مربوط به «سرنوشت هلیکوپتر حامل رئیس جمهور ایران» را دنبال می کند و امیدوار است که آقای رئیسی و همراهانش به سلامت نجات یابند.
با این حال زمانی که رسانه ها و مسئولین ایرانی، شهادت ابراهیم رئیسی و همراهانش را تائید کردند، تقریبا فضای واقعی و مجازی در افغانستان با بُهت و حیرت، سوگ و شوک همراه گردید. خرد و بزرگ، دولت و ملت، موافق و مخالف، از کابل تا ننگرهار، از بلخ و بامیان تا هلمند و قندهار، از هرات تا پکتیا و پکتیکا و بالاخره از شرق و غرب و از شمال و جنوب افغانستان، افغان ها تسلیت گفتند و با مردم ایران همدردی کردند.
افزون بر اینکه افغان ها از داخل افغانستان از خبر غم انگیز شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش در شوک و سوگ فرو رفتند و صفحات فیسبوکی، ایکس (توئیتر سابق) و انستاگرامی شان را با عکس ها و ویدیوهای کوتاه از رئیس جمهور ایران و وزیرخارجه این کشور، مزین ساختند، افغان های مهاجر در سراسر دنیا و به ویژه مهاجرینی که در ایران به سر می برند، واکنش های به شدت وسیع و گسترده داشتند و در تمام مراسم های که برای شهدای سانحه هلیکوپتر برگزار گردیدند، شرکت نمودند.
دلایل واکنش ها و سوگواری های مردم افغانستان به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش
همانطور که یاد آوری گردید، افغانها در سطوح مختلف به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش، واکنش نشان داده اند. دولت حاکم، جناحهای موافق و مخالف، جامعه مدنی و مردم عادی، جملگی با ملت ایران همدردی کرده اند. ریشه ای تمام واکنش ها وسوگواری های افغانها در قبال شهادت رئیس جمهور ایران، با آنکه به پیوند عمیق فرهنگی و تاریخی، زبانی و دینی این دو ملت بر می گردد، دلایل دیگری نیز وجود دارند که در ذیل به آنها پرداخته می شود:
- واقعیت اینست که افغانها به غیر از ایران و ملت ایران، هیچ دوستی در جهان ندارد. دولت و ملت ایران، به رغم فشارها و مخالفت های عمیق و شدید، اما همیشه از مردم افغانستان حمایت کرده است و از میلیون ها مهاجر افغان بیش از چندین دهه است که میزبانی می نمایند.
- جمهوری اسلامی ایران با سیاست «حمایت از امت اسلامی»، در هر شرایطی سعی دارند که از مسلمانان در گوشه و کنار دنیا حفاظت و حمایت نمایند. در این میان توجه ویژه ای به افغانستان و افغانها دارند.
- دولت ایران، بر خلاف دیگر دولت های همسایه ای افغانستان و حتی دولت های منطقه، منافعی شخصی در درون افغانستان برای خودش تعریف نکرده، بلکه منافع شان را در تامین امنیت، صلح و آرامش در افغانستان تعریف کرده است.
- با آنکه جمهوری اسلامی ایران، چندین دهه است که تحت تحریم های شدید قرار دارد و وضعیت اقتصادی این کشور با چالش های فراوان مواجه است، اما هرگز دست از حمایت افغان ها برنداشته و به ویژه در قبال حوادث طبیعی و بعضا حوادث انتحاری و انفجاری در افغانستان، فوری ترین کمک ها و همکاری را دولت و ملت ایران با مردم افغانستان داشته و دارند.
- افزون بر خدمات و حمایت های ویژه ایران از افغان ها، جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که در نوک پیکان مقابله با غرب و در دفاع از اسلام قرار دارند. (کلیپ سخنرانی مرحوم شهید رئیسی در مقر سازمان ملل متحد که قران به دست دارد و فریاد می زند و به قران اشاره می کند که «تا زمین، زمین است و زمان، زمان است، باقیست. آتش تحریف و توهین، هرگز حریف حقیقت نخواهد شد»، یکی از مواردی است که کاربران شبکه های اجتماعی در افغانستان، پیوسته آن را باز نشر و جرات و شجاعت مرحوم رئیسی را به نیکی گرامی می دارند و به آن افتخار می نمایند).
- مقابله با رژیم کشتار و دفاع جانانه ای دولت ایران به ویژه در دوران ریاست جمهوری مرحوم شهید رئیسی از کودکان غزه ـ فلسطین، چنان برجسته و ماندگار است که حتی یکی از کاربران افغانستانی در شبکه اجتماعی ایکس، در توصیف حسین امیر عبدالهیان وزیر خارجه ایران نوشته بود که «او وزیر خارجه ای کودکان غزه بود».
باتوجه به حمایت های ویژه ایران از مردم افغانستان و با در نظر داشت حمایت های بی دریغ دولت رئیسی از کودکان غزه و آوارگان فلسطینی و مقابله ی میدانی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران با دنیای کفر و ظلم و به ویژه شکست افتضاح آمیزی که ایران به رژیم صهیونیسم داد، ایران در قلوب تمام مردم افغانستان جای گرفته است و تمام افغان ها بدون استثناء ایران را دوست دارند.
بنابراین واکنش و سوگواری افغان ها در قبال شهادت کسانی که از میلیون ها مهاجر افغانستانی میزبانی کرده اند و سازمان بزرگی (سامان دهی امور اتباع) را جهت ارایه خدمات برای مهاجرین به راه انداخته اند و یک تنه در قبال رژیم کشتار ایستاده اند و از کودکان غزه و آواره گان فلسطینی حمایت نمودند و رژیم صهیونیسم را منزوی و منفهور ساخته اند، بدون تردید طبیعی اند.
مسلم اخلاقی