ماه محرم و بهویژه روز عاشورا در تاریخ و فرهنگ اسلامی جایگاه ویژهای دارد. این ماه، نماد قیام، عدالتطلبی و ایستادگی در برابر ظلم و ستم است. در افغانستان، عزاداریهای محرم بهعنوان یک رویداد مهم مذهبی و فرهنگی، بهشدت موردتوجه قرار میگیرد و با شکوه خاصی برگزار میشود. در این نوشته اهمیت و آثار مثبت بزرگداشت از محرم در افغانستان تبیین می شود.
اهمیت عزاداریها و محرم در افغانستان
عزاداریهای محرم در افغانستان نماد اعتقادات دینی و فرهنگی مردم این کشور به اهمیت و ارزش تاریخی و مذهبی این ماه است. این مراسم با حضور گسترده مردم و با شکوه خاصی برگزار میشود. اقوام و مذاهب مختلف در افغانستان، از شیعه تا سنی، به اهلبیت عصمت و طهارت ارادت و وفاداری خاصی دارند و در این مراسم شرکت میکنند.
نقش فرهنگی و دینی عزاداریها
تجلیل از محرم و برگزاری مجالس عزاداری در افغانستان بهعنوان یک سنت و آداب مذهبی، نقش مهمی در تقویت هویت فرهنگی و دینی مردم این کشور دارد. این مراسم نهتنها فرصتی برای ابراز عشق و ارادت به اهلبیت (ع) است، بلکه فرصتی است برای انعکاس انسانیت، وحدت و همدلی و همبستگی در جامعه. عزاداریهای محرم، نمادی از تلاش برای حفظ و تقویت ارزشهای دینی و فرهنگی است که به تقویت همبستگی و انسجام اجتماعی نیز کمک میکند.
امنیت مراسم محرم در افغانستان و نقش حکومت
باتوجهبه اهمیت والای عزاداریهای محرم در افغانستان، لازم است که حکومت فعلی و مقامات طالبان تمامی تلاش خود را برای تأمین امنیت این مراسم به کار گیرند و از هرگونه مانعتراشی در این زمینه خودداری کنند. حضور گسترده مردم در این مراسم نیازمند تأمین امنیت و ایجاد شرایط مناسب است تا مردم بتوانند با آرامش و اطمینان خاطر در این مراسم شرکت کنند.
مشارکت اقوام و مذاهب
یکی از ویژگیهای بارز عزاداریهای محرم در افغانستان، مشارکت گسترده اقوام و مذاهب مختلف است. این مشارکت نمادی از همبستگی و وحدت ملی است که نشاندهنده احترام متقابل به اعتقادات دینی و فرهنگی یکدیگر است. تمامی اقوام و مذاهب در این مراسم با هم همکاری میکنند و این امر به تقویت همبستگی و همدلی در جامعه کمک میکند.
جایگاه اهلبیت در نزد احناف
اهلبیت پیامبر (ص) در نزد احناف نیز جایگاه ویژهای دارد و حادثه کربلا در ادبیات مذهبی احناف بازتاب گستردهای یافته است. احترام و ارادت به اهلبیت، نقطه مشترکی است که میتواند به تقویت وحدت و همدلی میان مذاهب مختلف در افغانستان کمک کند.
1. امام ابو حنیفه: امام ابو حنیفه بارها بر محبت و احترام به اهل بیت (ع) تأکید کرده است. او اهل بیت را جزء بهترین مسلمانان میدانست و معتقد بود که محبت به آنان از ضروریات ایمان است.
2. امام طحاوی: یکی از علمای برجسته احناف، محبت و احترام خاصی به اهل بیت داشت و در آثار خود بارها به اهمیت محبت به اهل بیت اشاره کرده است.
3. مولوی نذیر احمد سلامی: محبت اهل بیت جزء ایمان اهل سنت است.
4. دکتر محمد طاهر القادری: روایات مختلفی را از علمای برجسته اهل سنت نقل می کنند که محبت اهلبیت (ع) واجب است.
این سخنان و دیدگاهها نشاندهنده اهمیت و جایگاه ویژه اهلبیت و امام حسین (ع) در میان علمای احناف است و تأکید میکند که محبت و احترام به اهلبیت نشانهای از ایمان است.
پیشینه همزیستی مسالمتآمیز
افغانستان دارای پیشینهای از همزیستی مسالمتآمیز میان مذاهب مختلف است. این همزیستی مسالمتآمیز زمانی ممکن است که تمامی اقوام و مذاهب به اعتقادات یکدیگر احترام بگذارند و در تلاش برای تقویت همبستگی و انسجام اجتماعی باشند. احترام متقابل به اعتقادات دینی و فرهنگی یکدیگر، اساس ایجاد یک جامعه پایدار و همبسته است.
و کلام آخری اینکه:
تجلیل از عزاداریهای محرم در افغانستان، نهتنها به حفظ و تقویت ارزشهای دینی و فرهنگی کمک میکند، بلکه به تقویت همبستگی و انسجام اجتماعی نیز کمک میکند. حکومت فعلی افغانستان و مقامات طالبان باید تلاش کنند تا امنیت این مراسم تأمین شود و از هرگونه مانعتراشی در این زمینه خودداری کنند.
مشارکت گسترده اقوام و مذاهب در این مراسم، نمادی از وحدت و همبستگی ملی است که نشاندهنده احترام متقابل به اعتقادات دینی و فرهنگی یکدیگر است. پیشینه همزیستی مسالمتآمیز میان مذاهب مختلف در افغانستان نشاندهنده امکان ایجاد یک جامعه پایدار و همبسته است که بر اساس احترام متقابل به اعتقادات یکدیگر بنا شده است.
شکریه الطاف