اقتصاد شکسته افغانستان
در زمان حاکمیت محمد اشرف غنی، افغانستان به عنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان شناخته می شد که عواملی از جمله ناامنی، عدم ثبات سیاسی و فساد اداری در این قضیه نقش اول را بازی می کرد. در واقع این امریکایی ها بودند که نخواستند افغانستان به یک ثبات اقتصادی برسد و در همین زمینه هم روزنامه گلوبل تایمز نوشته بود که در طول ۲۰ سال حضور امریکا و نیروهای متحدش در خاک افغانستان و با وجود ادعای هزینه کردن میلیاردها دالر در این کشور، شاهد زیر ساخت‌های نامناسب و ناامنی در این کشور هستیم.
با حاکم شدن طالبان، این گروه تلاش های زیادی را برای بهتر شدن وضعیت اقتصادی و بهبود اقتصاد شکسته افغانستان انجام دادند که یکی از آن، روابط و تعامل با کشورهای منطقه و همسایه ها بود. در همین زمینه هم حکومت با کشورهای مثل چین تعامل اقتصادی گسترده ای را آغاز کرد که پروژه های بزرگی را دربر می گرفت. هیئت های مختلفی از دو طرف به منظور گسترش روابط اقتصادی بین دو کشور به کابل و پکن سفر کردند که نتایج خوبی را هم به همراه داشت.
زمانیکه سفیر طالبان در چین پذیرفته شد، بلال کریمی در دیدار با رئیس بخش آسیایی وزارت خارجه چین، مناسبات دو کشور را خوب توصیف کرد و بر گسترش روابط اقتصادی بین طرفین تاکید کرد. لیو چین‌سونگ هم خاطرنشان کرد که با فعالیت سفارت طالبان در چین روابط مثبت میان دو کشور گسترش یافته است و آنان تلاش می‌کنند سرمایه‌گذاران چینی را به سرمایه‌گذاری در افغانستان تشویق کنند.
در همین زمینه ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت سرپرست طالبان نیز گفته بود: موضوع امنیتی قرارداد و این که در افغانستان امنیت و ثبات وجود دارد و سرمایه‌گذاران و تجار چینی با اطمینان می‌توانند به افغانستان سفر کنند، و همچنین امور تجاری مورد بحث قرار گرفت تا تاجران افغان بتوانند با سهولت کالاهای خود را از چین به افغانستان و بالعکس انتقال دهند.
تلاش ها برای بهبود اقتصاد شکسته افغانستان
در کل اینکه در حال کشور کشورهای منطقه به شمول چین، تعامل مثبت و گسترده ای اقتصادی با افغانستان دارد و این نگاه طالبان که با گسترش روابط اقتصادی با کشورهای همسایه و منطقه، افغانستان را از اقتصاد بد نجات دهند، رویکرد دقیق و سازنده ای است. چرا که امریکایی ها در طول دو دهه، بدترین ضربه را به پیکر اقتصاد افغانستان وارد ساخته بود و معادن را تاراج و منافع اقتصادی و سیاسی و امنیتی خود را در این کشور دنبال میکرد. ولی در حال حاضر به نظر میرسد همه چیز خوب پیش میرود.
با این حال اما هنوز مشکلات اقتصادی دامنگیر افغان ها است و بیکاری در اوج خود قرار دارد. جوانان راه مهاجرت را در پیش می گیرند و پیران در شرایط بد اقتصادی قرار دارند. اخذ مالیات از کسبه کاران بدون درنظر داشت وضعیت اقتصادی آنان، بحران اقتصادی را بدتر کرده و بر مشکلات افزون کرده است.
طالبان باید در کنار پیشبرد این سیاست اقتصادی، با استفاده از ظرفیت های داخلی، کارخانه هایی که قبلا از فعالیت بازمانده، دوباره فعال کنند، پروژه های کارزا را روی دست بگیرند و روند اخذ مالیات را قانونمند و مطابق با شرایط روز انجام دهند تا بالای زندگی مردم فشار وارد نشود. استراتژی منظمی باید پیرامون استفاده از ظرفیت های داخلی برای رشد اقتصادی تهیه و عملی شود تا کشور در اسرع وقت از بحران اقتصادی نجات یابد.
سید مهدی حسینی
