روابط اقتصادی افغانستان و ایران
ایران در همسایگی افغانستان قرار دارد، کشوری که در بخش‌های مختلف با افغانستان همکاری داشته و اما به‌دلیل مداخلات امریکا و حاکمیت دست‌نشانده امریکا در کابل، آنچنانی که باید روابط بین دو کشور برقرار می‌بود، نبود.
با رویکار آمدن طالبان و تمایل این گروه برای رسیدن به خودکفایی اقتصادی، روابط دو کشور بهتر شد و سطح مبادلات اقتصادی شان افزایش یافت تا جایی که در اوایل سال جاری، خان‌جان الکوزی، معاون اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری طالبان در نشست خبری در کابل گفت که ایران اکنون به بزرگ‌ترین شریک تجاری افغانستان تبدیل شده و سطح دادوستد میان این دو کشور به یک میلیارد دالر در سال می‌رسد. وی تاکید کرد که روابط اقتصادی و تجاری افغانستان با ایران نسبت به دیگر کشورهای همسایه در حال توسعه است.
۶ نومبر سال گذشته میلادی بود که هیئت عالی رتبه طالبان به تهران رفت و در اتاق تجاری ایران با هیئت تجاری این کشور دیدار کرد که در آن مقام های افغانستان تمایل خود را برای استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی ایران ابراز کردند. در این دیدار نائب رئیس اتاق ایران گفت: ایران و افغانستان فرصت‌های قابل توجهی برای تقویت روابط اقتصادی و تجاری دارند. در این نشست سرپرست وزارت تجارت طالبان بر ظرفیت‌های مشارکت در سایر زمینه‌ها مانند زراعت، برق، آب و دواسازی در افغانستان و لزوم دستیابی به هدف ۱۰ میلیارد دالری تجارت دوجانبه و افزایش تعامل ولایات‌های مرزی در تجارت میان افغانستان و ایران تأکید کرد.
علاوه بر این ساخت خط آهن هرات – خواف و بندر چابهار از ظرفیت‌های مهمی است که افغانستان می‌تواند با استفاده از آنها به اقتصاد جهانی وصل شود و بین دو همسایه، تعامل خوب اقتصادی را برقرار می‌کند. همانطور که اشاره شد، در حال حاضر سطح مبادلات بین افغانستان و ایران چیزی بالاتر از یک میلیارد دالر است، مبلغ یا مقداری که پیش‌بینی می‌شود به ده میلیارد برسد.
روابط اقتصادی افغانستان و ایران: تعامل با همسایه و اقتصاد خودکفا
جمهوری اسلامی ایران در همسایگی افغان دیرزمانیست که با شدیدترین تحریم‌های ظالمانه غرب مواجه بوده و با اتکا به ظرفیت‌های داخلی و تعامل با همسایگان، توانسته اقتصاد خود را ترمیم و خودکفا کند. پس از فروپاشی جمهوریت و حاکم شدن طالبان، مشکلات زیادی در افغانستان به وجود آمد که یکی از آنها مشکلات اقتصادی بود که شاریدگی‌های زیادی در درون آن وجود داشت و دارد.
مقامات طالبان نیز دیدگاه خوبی در زمینه اقتصادی دارند و آنهم استفاده از سرمایه داخلی افغانستان و تعامل با همسایگان است که تعامل با ایران از مهم‌ترین تلاش‌های حاکمان فعلی بوده است. ایران می‌تواند در بخش استخراج معادن، تولید برق، زراعت، عمران و توسعه و صدها مورد دیگر با افغانستان همکاری کند و دقیقا این دید یک همکاری همسایگی و یک بازی برد برد است.
در این اواخر قراردادهای مهم اقتصادی بین طرفین امضا شد که دورنمای روشنی از روابط اقتصادی افغانستان و ایران به‌وجود می‌آورد. دو کشور باید کنار هم کار کنند و با بلند بردن ظرفیت‌های اقتصادی، سطح همکاری را بیشتر از پیش کنند، زیرا همکاری افغانستان و ایران می‌تواند ثبات اقتصادی به‌وجود بیاورد و یک اقتصاد خودکفا به‌ارمغان بیاورد.
سید الیاس احمدی
