جستجو
Close this search box.
Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Print

حمله به افغانستان

در واکنش به حملات یازدهم سپتامبر 2001 توسط شبکه القاعده به اهدافی در ایالات متحده، دولت بوش در هماهنگی با متحدینش با شعار مبارزه با القاعده، نابودی پایگاه ­های این شبکه در افغانستان و براندازی حکومت طالبان به‌عنوان دولت حامی تروریزم، به افغانستان حمله کردند. در کنار اهداف اولیه، دولت و ملت‌سازی، تقویت دموکراسی و جامعه مدنی اهداف تکمیلی قلمداد می­شد؛ زیرا آمریکا می­خواست دیگر خاک افغانستان محل رشد گروه ­های تهدیدکننده ­ای آمریکا نباشد که تنها با حضور یک حکومت دموکراتیک و جامعه­ آزاد و معتقد به ارزش­های مدنی ممکن بود؛ اما برخلاف تصور آمریکایی ­ها این جنگ که عنوان طولانی ­ترین جنگ تاریخ ایالات متحده را به خود گرفت در حالی پایان یافت که طالبان در قدرت است، رهبر القاعده در قلب افغانستان زندگی می­ کند، نه‌تنها القاعده نابود نشد، بلکه دیگر گروه ­های تروریستی فرصت مانور بیشتری در این خاک پیدا کرده اند و از آزادی­ های مدنی و دیگر ارزش­های جامعه دموکراتیک خبری نیست.

  • حملات یازدهم سپتامبر 2001

در 11 سپتامبر 2001 چهار طیاره مسافربری توسط عناصر القاعده ربوده شد که دو تا از طیاره ­های یادشده به فاصله 17 دقیقه به برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک کوبیده شد، سومی هم 34 دقیقه پس از آن به ساختمان پنتاگون مقر وزارت دفاع آمریکا برخورد کرد و چهارمی هم 26 دقیقه پس از برخورد طیاره سوم با پنتاگون به دلیل مقاومت مسافران، در مزرعه‌ای در ایالت پنسیلوانیا سقوط کرد.

این حملات که به‌شدت قدرت اطلاعاتی آمریکا را زیر سؤال برده بود و موجب شکسته‌شدن هیبت نظامی و دفاعی آمریکا در انظار جامعه بین‌المللی گردید، برای آمریکا سنگین تمام شد؛ لذا برای اینکه از یک­سو هیبت و اعتبار شکسته‌شده‌اش را ترمیم کرده باشد و اقتدار نظامی خود را به رخ جهانیان بکشد و از سوی دیگر نفوذ خودش را در منطقه عمق بخشیده باشد، عجولانه و بدون درنظرگرفتن عواقب رفتار خود اقدام به حمله نظامی با شعار­های بلندپروازانه به افغانستان کرد.

حمله به افغانستان
حمله به افغانستان برای نشان دادن اقتدار نظامی، اما عجولانه و بدون منطق و تفکر کافی صورت گرفت
  • اهداف اعلامی آمریکا در حمله به افغانستان

پس از حملات یازدهم سپتامبر آمریکا در نامه به شورای امنیت سازمان ملل متحد، از حمله به افغانستان به‌منظور سرکوب القاعده و برچیدن پایگاه ­های این گروه اطلاع داد. جورج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا نیز در هنگام صدور دستور حمله به افغانستان به نام «حمله آزادی بلند مدت»، از پایان دادن به استفاده از افغانستان به عنوان پایگاه عملیات تروریستی – توسط القاعده – و نابودی توان نظامی طالبان یاد کرد.

در سخنان تونی ­بلر نخست بریتانیا – به عنوان متحد اصلی آمریکا در این جنگ – نیز نابودی القاعده و تروریسم محور اصلی حمله عنوان شده است. بنابراین می­توان گفت نابودی القاعده و برچیدن شدن پایگاه ­های آن از افغانستان و براندازی حکومت طالبان به عنوان حامی تروریزم و حامی القاعده در حملات یازدهم سپتامبر از اهداف اولیه این حمله بود؛ اما پس از آن ایجاد دولت دموکراتیک و توسعه جامعه مدنی در افغانستان به عنوان مانع رشد افراط گرایی و تروریسم در زمره اهداف آمریکا از حمله به افغانستان جای گرفت.

حمله به افغانستان
حمله به افغانستان با عنوان “حمله آزادی بلند مدت” آغاز شد
  • میزان موفقیت آمریکا در دستیابی به اهداف یادشده

اهداف اعلامی که تحقق آن به نحوی نجات مردم افغانستان را در خود داشت، چشم اندازی خوبی را از آینده زندگی برای مردم افغانستان خلق کرده بود؛ بدین جهت اکثریت قاطع مردم افغانستان از این حمله حمایت کردند و اتحاد شمال به عنوان جریان مخالف طالبان با آمریکایی­ ها و متحدینش همراهی و همکاری کامل داشتند.

سقوط برق آسایی حکومت طالبان و فرار مقامات طالبان و سران القاعده عمدتا به پاکستان، خوش­بینی ­های را به وجود آورده بود؛ اما دیری نپایید که دوباره طالبان سر و کله اش پیدا شد و جنگی­ که تصور می­شد پایان یافته است، به عنوان طولانی­ ترین جنگ در تاریخ آمریکا به ثبت رسید.

فرسایشی شدن جنگ باعث شد آمریکایی­ ها از رؤیاهای اولیه خود دست بکشند و نجات خویشتن را از این مخمصه به عنوان اولویت اول برای آمریکا تعریف بکنند. سیاست جدید واشنگتن منجر به تقویت تروریزم، تضعیف حکومت­داری و در نهایت منجر به سقوط حکومت مورد حمایت آمریکا و تسلط دوباره طالبان گردید. قرارگرفتن طالبان در قدرت یعنی شکست آمریکا در تمام اهداف تعریف شده اش!

حمله به افغانستان
بازگشت طالبان به قدرت = شکست اهداف اعلامی امریکا در حمله به افغانستان
  • پیامدهای شکست آمریکا در حمله به افغانستان

حضور بیست ساله آمریکا و متحدینش در افغانستان همراه با مصائبی بی­شماری برای مردم افغانستان بود که از آن جمله می­توان به کشته شدن گسترده غیرنظامیان (بیش از چهل و هفت هزار)، تلفات بالایی نیروهای نظامی دولتی (قریب به هفتاد هزار)، رشد قاچاق مواد مخدر و انسان، مهاجرت­ های ناخواسته و… اشاره کرد. محدودیت­ های بی­شمار و ناگواری ­های که امروز بالای مردم افغانستان تحمیل شده است، افزایش لجام گسخته قومگرایی، تشدید اختلافات مذهبی، بی­ خانمانی و آوارگی جمعیت بزرگی از مردم افغانستان، و خروج نیروهای انسانی متخصص از کشور نیز از آثار و پیامدهای حمله آمریکا به افغانستان و سیاست ­های ایالات متحده در قبال کشور و مردم ما است.

حمله به افغانستان
پیامدهای حمله به افغانستان: تلفات بالا، رشد قاچاق مواد مخدر، رشد مهاجرت، تشدید قومگرایی و …
  • راه برون‌رفت از وضعیت موجود و رسیدن به وضعیت مطلوب

بدون تردید آوارگی مردم افغانستان در 103 کشور دنیا، بربادرفتن حیثیت بین‌المللی کشور، افزایش مفرط فقر، مسدود بودن مکاتب و دانشگاه­ها به روی دختران، محرومیت نیمی از جمعیت کشور از حقوق انسانی و اجتماعی خویش، افزایش تنش­های قومی و مذهبی، گسترش روزافزون ناامنی، رشد تروریزم، تولید و قاچاق مواد مخدر و… برای یک مملکت فاجعه است که فروپاشی حاکمیت و نظام حاکم و همچنین جنگ داخلی در چنین جوامعی سرنوشت محتوم آن خواهد بود.

ضروری می ­نماید که گروه حاکم به عواقب سیاست موجود خویش – که هم اکنون آخر آن پیدا است – بیندیشند و برای نجات مردم و کشور و دستیابی به صلح و ثبات که نقش محوری در توسعه سیاسی، اقتصادی و رفاه عمومی دارد، از سیاست کنونی خود دست بکشند و با تن‌دادن به خواسته ­های مردم افغانستان و احترام به حقوق همه شهروندان زمینه یک زندگی مسالمت‌آمیز را برای مردم رنج‌دیده افغانستان فراهم نمایند؛ اما در عین حال طالبان باید بدانند اصرار بر سیاست ­های ناسنجیده کنونی و ادامه وضعیت موجود تکرار 15 آگست 2021 را در آینده نچندان دور حتمی می­ نماید که مسئول اصلی آن خود طالبان خواهد بود.

 

جاوید یوسفی

 

لینک کوتاه:​ https://tahlilroz.com/?p=3603

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *