بازی خطرناک پاکستان
پاکستان و افغانستان، دو کشور همسایه با تاریخ مشترک، همواره درگیر روابط پیچیده و غالباً خصمانه بوده‌اند. در طول دهه‌ها، پاکستان به عنوان عاملی بی‌ثبات‌کننده در افغانستان شناخته شده است؛ این بی‌ثباتی از طریق حمایت از گروه‌های نیابتی و مداخله در امور داخلی افغانستان خود را نشان داده است.
حالا پاکستان به نظر میرسد در حال تکرار همان الگوی خطرناک است: ایجاد بحران از طریق حمایت از گروه‌های تروریستی، و سپس تلاش برای مهار آن به منظور کسب نفوذ و امتیازات سیاسی. این «بازی خطرناک» نه تنها آینده افغانستان را به خطر می‌اندازد، بلکه تمام منطقه را بی‌ثبات می‌کند. به همین دلیل لازم است تا در این رابطه تامل گردد و چند و چون ماجرا شکافته شود و پیامدهای این بازی پاکستان، تبیین گردد.
پاکستان و استراتژی ایجاد و مهار بحران
پاکستان از دیرباز به عنوان کشوری شناخته شده است که از گروه‌های تروریستی به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی و استراتژیک خود استفاده می‌کند. پاکستان از زمان‌های دور با حمایت از گروه‌هایی مجاهدین و سپس گروه های تروریسی، به دنبال ایجاد «عمق استراتژیک» در خاک افغانستان بوده است، که این سیاست همواره به بی‌ثباتی و خشونت در افغانستان منجر شده است.
ایجاد گروه‌های تروریستی و حمایت از آن‌ها، سپس مهار بحران، سیاستی است که پاکستان برای رسیدن به اهداف منطقه‌ای خود به کار می‌برد. این تاکتیک، که شامل ایجاد هرج و مرج و سپس تلاش برای کنترل آن است، نه تنها غیراخلاقی است، بلکه به شدت اعتماد و ثبات در منطقه را آسیب‌پذیر می‌سازد.
امروزه پاکستان، موضوع حمایت طالبان افغانستان از تحریک طالبان پاکستان (TTP) را به عنوان بهانه‌ای برای مداخله در امور داخلی افغانستان استفاده می‌کند. در حالی که تهدید TTP یک نگرانی ثانوی برای اسلام‌آباد است، شواهد نشان می‌دهند که پاکستان از این وضعیت برای توجیه حملات فرامرزی و اعمال فشار بر دولت طالبان بهره می‌برد.
پاکستان با بمباران مناطق مسکونی در افغانستان به بهانه نابود کردن مخفیگاه‌های TTP، در حقیقت در تلاش است تا دولت طالبان را تضعیف کند و زمینه نفوذ بیشتر خود را در افغانستان فراهم آورد. این اقدامات، که بدون توجه به امنیت و جان مردم بی‌دفاع انجام می‌شود، نه تنها غیرقانونی است، بلکه خشونت و بی‌ثباتی را نیز در افغانستان و حتی منطقه تشدید می‌کند.
بازی خطرناک پاکستان؛ فشارهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی بر افغانستان
پاکستان افزون بر اینکه در حال حاضر به بهانه های مختلف به خاک افغانستان تجاوز می نماید، با استفاده از فشارهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی نیز به دنبال تشدید فشار بر حکومت طالبان است. در حوزه اقتصادی، بسته شدن مکرر گذرگاه تورخم، که کانون اصلی صادرات افغانستان است، مشکلات جدی ایجاد کرده است. این اقدام در شرایطی صورت می‌گیرد که واردات مواد غذایی از پاکستان به افغانستان در ماه رمضان به اوج خود میرسد، که منجر به سرگردانی هزاران کامیون و مشکلات فراوان برای مردم در فصل زمستان شده است.
از نظر سیاسی، پاکستان تلاش دارد افغانستان را به عنوان «مهد تروریسم» معرفی کرده و این دیدگاه را در سطح بین‌المللی ترویج کند تا مشروعیت طالبان را زیر سوال ببرد و زمینه مداخله خارجی را فراهم آورد. در بعد امنیتی، پاکستان همچنان با حمایت از گروه‌های مخالف طالبان و استفاده از تهدید داعش خراسان، به بی‌ثباتی در افغانستان دامن می‌زند. این در حالی است که در گذشته، پاکستان از طالبان حمایت کرده، اما همواره آن را انکار کرده است. هدف اصلی این سیاست‌ها، تضعیف طالبان و ایجاد ناامنی در افغانستان است.
هشدار به پاکستان و جامعه بین‌المللی
پاکستان باید از بازی خطرناک خود در افغانستان دست بردارد و به جای ایجاد بحران و بهره‌برداری از آن، در جهت ایجاد صلح و ثبات در این کشور گام بردارد. این کشور باید به حمایت از گروه‌های تروریستی پایان دهد و در مبارزه با تروریسم با جامعه بین‌المللی همکاری کند. پاکستان باید به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان احترام بگذارد و از مداخله در امور داخلی این کشور خودداری نماید.
جامعه بین‌المللی نیز باید با اعمال فشار بر پاکستان، این کشور را وادار به تغییر سیاست‌های خود در قبال افغانستان کند. نادیده گرفتن نقش پاکستان در بی‌ثباتی افغانستان می‌تواند به تکرار اشتباهات گذشته و وقوع فاجعه‌ای دیگر در این کشور منجر شود. افغانستان نیازمند صلح، ثبات و توسعه است و این امر تنها با همکاری و حسن‌نیت همه طرف‌ها، از جمله پاکستان، ممکن است.
مسلم اخلاقی
