کارنامه زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور صلح افغانستان، نام و نشان و اصلیت او را بهجایی رسانده که اکنون یک کودک افغان هم میداند او کیست و با این کشور چه کرد. خلیلزاد با اصالت افغانستانی، اما امریکایی مرد 73 سالهای که در بسیاری از تحولات چند دهه اخیر افغانستان نقش داشته است.
پس از حملات ۱۱ سپتمبر، وی هم در افغانستان و هم در عراق به عنوان سفیر ایالات متحده فعالیت داشته و دولت ترامپ، خلیلزاد را در سال ۲۰۱۸ به عنوان نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان و همین طور مامور نظارت بر مذاکرات با طالبان معرفی کرد. او از نظر ترامپ، گزینه مناسبی برای این پست بود، زیرا اصالت افغانستانی داشت و میتوانست با زبان خودی این مذاکرات را بهپیش ببرد و بهقولی، ترامپ از او خواسته بود که هر طور شده، امریکا را از افغانستان خلاص کن.
دستاورد خلیلزاد از مذاکراتِ با طالبان
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان پس از نُه دور مذاکره با طالبان، سرانجام توافقنامهای را تحت نام «آوردن صلح در افغانستان» با این گروه امضا کرد. دستاوردهایی که خلیلزاد در این نشستها و توافق با طالبان داشت به دو بُعد برمی گردد.
نخست اینکه وی حکومت و مردم افغانستان را کنار زد و پشت دروازههای بسته، بدون درنظرداشت واقعیتهای افغانستان با طالبان گفتوگو کرد و در نهایت توافق صلحی را امضا کرد که آشتی میان امریکا و طالبان بود، نه آوردن صلح در افغانستان.
دوم هم خلیلزاد که چشم به کرسی وزارت خارجه امریکا دوخته بود، در حالیکه حس می کرد در ماموریت خود موفق است، ولی آبرویی برای امریکا نگذاشت و فرار خفتبار و ذلیلانه نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان، یکی از نتایج مذاکرات از نوع خلیلزادی آن بود.
آیا خلیلزاد گناهکار بود؟
در ویدیویی که چند روز قبل از آقای خلیلزاد در شبکه های اجتماعی و رسانه های مختلف نشر شد، او میگوید که از وضعیت پیش آمده راضی نیست، اما او حکومت پیشین افغانستان را ملامت کرد و گفت: کوشش من همین بود که میان طالبان و سایر افغانها، تفاهمی برای داشتن افغانستان موفق، آزاد و آباد به میان آید و بدبختانه که اشتباهات از سوی اطراف مختلف شد.
او از معذرتخواهی از مردم افغانستان خودداری کرد و در حالی این سخنان را گفت که خود مقصر درجه یک مشکلات و چالشها در افغانستان بود. حکومتی را که او ملامت میکند، دستنشانده خودش و اربابش ترامپ بود. غنی هیچ محبوبیتی بین مردم نداشت و دخالتهای امریکا بود که او را به کرسی ریاست جمهوری رساند. در ثانی این خلیلزاد بود که عامدانه مردم افغانستان را از مذاکراتِ با طالبان حذف کرد و جز خودش و مقامات طالبان، هیچ نمایندهای از مردم افغانستان در آن مذاکرات حضور نداشتند.
افغانستان موفق، آباد و آزاد آرزوی هر افغان است، ولی این امریکا و چهرههای مثل خلیلزاد بوده که مانع اصلی برقراری صلح و ثبات در این کشور شده و هیچگاه نخواسته افغانستان به آزادی و آبادی برسد. دو دهه جمهوریت و حضور نظامی و سیاسی امریکا در این کشور ماهیت و اصلیت کاخ سفید را روشن کرد و به جهان فهماند که امریکا همانند بمباران هیروشیما و ناکازاکی، با تروریسم و سیاستهایش، افغانستان را نیز به قهقرا برد.
ژست افغانستاندوستی زلمی خلیلزاد، خیانتهای او را تکثیر میکند و در حالی از صلح و ثبات در افغانستان صحبت مینماید که کشورش امریکا در دو دهه، همه زمینههای خودکفایی سیاسی و اقتصادی افغانستان را نابود کردند و خود او هم روندی را که میتواند به یک آشتی ملی برسد، از بین برد و شد مسئول جنایت علیه مردم و افزایش مشکلات در این کشور.
او نمیتواند با متهم کردن حکومت اشرف غنی، بار خیانتهای خود را سبک کند، بلکه او کارگردانِ مامورشده از سوی کاخ سفید بود که نتوانست آبروداری کند و در نهایت خیلی از چیزها را باخت و حتا نتوانست به کرسی وزارت خارجه برسد.
در نهایت میتوان گفت که با سیاستهای خلیلزاد، امریکا در حالیکه در میدان نظامی بازی را باخته بود، در میدان سیاست نیز در افغانستان بازنده شد. حکومت دستنشاندهاش سقوط کرد، طالبان بار دیگر بر اریکه قدرت تکیه زدند و امروز بر خلاف هرگونه مداخلهگری واشنگتن ایستاده هستند.
الیاس احمدی، آگاه مسائل افغانستان