حمایت و همکاری شیعیانِ افغانستان از طالبان به منظور تقویت وحدت ملی و حفظ اخوت و برادری در جامعه افغانستان، واقعیت عینی و قابل مشاهده است که برای همگان هویدا و ثابت شده اند. چنانچه در همین راستا عبداللطیف نظری معاون وزارت اقتصاد طالبان قبلا در همایش مردمی غرب کابل و سپس در روزهای گذشته طی دیدار با علمای اهل تشیع در ولایت هرات، وحدت طلبی، حمایت و تعامل منطقی شیعیان با طالبان را تائید و خواستار تقویت اخوت و برادری میان افغانها گردیده است. بنابراین اینک پرسش اساسی اینست که در قبال حمایت و همکاری شیعیان از طالبان و تلاش جامعه تشیع برای حفظ وحدت ملی در افغانستان، طالبان چه کار کرده اند؟
تعامل و حمایت شیعیانِ افغانستان از طالبان
تقویت وحدت ملی و حفظ اخوت اسلامی و افغانی یکی از اصول اساسی همزیستی مسالمت آمیز از منظر شیعیانِ افغانستان است. به همین دلیل آنها در طول تاریخ، تلاش کرده اند که از خشونت و درگیری داخلی ـ گروهی با دیگر اقوام و مذاهب، پرهیز نمایند. چنانچه با آنکه طالبان در گذشته با شیعیان رفتارهای خشونت آمیز و تبعیض آمیز داشتند، اما پس از بازگشت طالبان به قدرت در آگست 2021، شیعیان هرگز برای آنها چالش ایجاد نکردند و با در نظر داشت اخوت و برادری و برای تامین و تقویت وحدت ملی و با عبور از گذشته از طالبان حمایت نمودند.
طالبان برای شیعیان چه کار کرده اند؟
طالبان پس از بازگشت به قدرت در آگست 2021، اعلام کردند که حقوق تمامی اقلیت‌های مذهبی، از جمله شیعیان، را رعایت می کنند و مطابق به اصول شریعت اسلام، عدالت و برابری را در میان مردم افغانستان تامین می نمایند. آنها به صورت مشخص به مردم افغانستان تعهد سپردند که در راه تامین امنیت، رفع تبعیض و تعصب، تامین عدالت و برابری، حفظ امنیت و ثبات جان و مال افغانها و به ویژه شیعیان، تضمین حقوق مذهبی و تامین حقوق شهروندی و انسانی افغانها عمل می نمایند.
اما متاسفانه به رغم اینکه سه سال از حکمرانی طالبان می گذرد و با اینکه شیعیان اولا به خاطر حفظ و تقویت وحدت ملی و برادری و ثانیا به دلیل اعتماد و اطمینان به تعهدات طالبان، از آنها حمایت کرده و تعامل مثبت را با طالبان در پیش گرفته اند، اما جامعه اهل تشیع در افغانستان همچنان با چالش های ناامنی، تضییع حقوق مذهبی، قومی و ده ها مشکلات دیگر مواجه اند.
با توجه به اینکه شیعیانِ افغانستان از اکثریت حقوق شهروندی و حتی انسانی شان محروم استند، جان و مال آنها در معرض و تیر رس داعش و دیگر گروه های هراس افگن قرار دارند و در اطراف و اکناف به انواع مختلف مورد حمله و قتل عام قرار می گیرند، با تبعیض و تعصب از ساختار دولت کاملا کنار گذاشته شده اند، تحصیل یافته گان شیعیان بیکار و مناطق شیعه نشین فاقد هر نوع پروژه های عمرانی و زیر ساختی می باشند، می توان گفت که طالبان نه تنها برای شیعیان هیچ کاری نکرده اند، بلکه به تعهدات شان نیز عمل ننموده اند.
در نتیجه می توان گفت که تعهدات طالبان در قبال شیعیان، اگرچه در گفتار امیدوارکننده به نظر می‌رسد، اما نیازمند اقدامات عملی و مستمر برای تحقق واقعی آنهاست. زیرا همانطور که یاد آوری گردید، طالبان تا اکنون هیچ کاری برای جامعه تشیع افغانستان انجام نداده اند و چالش‌های امنیتی و تبعیض‌های مختلفی که در قبال شیعیان افغانستان وجود دارند، نیازمند حمایت‌های بیشتر و توجه جدی حاکمان کنونی استند. از طرف دیگر طالبان بایستی توجه داشته باشند که اجرای تعهدات آنها و همچنان تامین حقوق مساوی برای اقلیت ها و به ویژه شیعیان افغانستان، در تقویت وحدت ملی و ایجاد یک افغانستان پایدار و متحد، نقش مهم و تعیین کننده دارد.
عایشه ببرک خیل
