بارها شنیده ایم که مهاجرین افغان که سعی دارند تا به خاک ترکیه وارد شوند و یا از آن عبور کنند، توسط پولیس یونان و ترکیه مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند و یا حتی جان خود را از دست داده اند. در این نوشتار سعی می کنیم تا این مورد را مشخص کنیم که کشورهای اروپایی با آنکه تبل و دهل حقوق بشر را در سراسر دنیا می کوبند مبنی بر اینکه آنها حامی حقوق بشر هستند، واضح بسازیم که اینگونه نیست و سیاست دوگانه غرب در قبال مهاجرین افغان، بلای جان آنها شده است.

سهم افغانستان از مهاجرت

بر اساس گزارش کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR)، در پایان سال ۲۰۲۱ در نتیجه آزار و اذیت، درگیری، خشونت، نقض حقوق بشر، یا رویدادهایی که نظم عمومی را نقض می کنند، نزدیک به ۱۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان به زور تبعید و پناهنده شدند که سهم مهاجرین افغان بیش از 2 میلیون نفر است!

موج مهاجرت از سوی افغانستان به سمت کشورهای اروپایی پس از 15 اگست 2021 همزمان با تصرف قدرت و حاکمیت کشور به دست طالبان، افزایش یافته که این مسئله به نوعی بحران مهاجرت و سرریز شدن مهاجرین افغان به کشورهای اروپایی شده است که به نوعی خود کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده مسبب چنین وضعیتی شده اند که خود اکنون گرفتار آن هستند.

حتی اگر آشفتگی کنونی را نادیده بگیریم، پناهجویان افغان سومین کشور بزرگ جهان در این بخش هستند. طبق گزارش دیده بان حقوق بشر (HRW)، تقریباً 2.6 میلیون افغان در حال حاضر پناهجوی ثبت شده در مناطق مختلف جهان هستند. وضعیت بی ثبات کشور، افغان ها را با این واقعیت مواجه ساخته است که حدود 3 میلیون نفر در داخل کشور از خانه و کاشانه خود آواره شده اند وبیش از دو میلیون نفر به خارج از کشور. بر اساس برآوردهای اخیر، 73 هزار افغان به همراه نیروهای آمریکایی از کشور فرار کردند. نزدیک به 240 هزار نفر در افغانستان از ماه می 2021 به این دلیل که نیروهای ائتلاف از کشور خروج کرده اند، جز بیجاشدگان داخلی محسوب می شوند. به گفته کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR)، مهاجرت از افغانستان احتمالا در آینده ادامه خواهد داشت و حدود 500 هزار افغان از این کشور به سمت اروپا مهاجرت می کنند.

کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل می گوید که تا جون 2021 حدود 2.6 میلیون پناهنده افغان توسط کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل به رسمیت شناخته شده اند که آنها را پس از سوری ها و ونزوئلایی ها، سومین جمعیت پناهجوی بزرگ در جهان از نظر ملیت شناسایی می کند. تا اگست 2021، بیش از 80 درصد آنها در پاکستان (1.4 میلیون) و ایران (780000) زندگی می کردند. کشورهای همسایه ازبکستان و تاجیکستان به ترتیب میزبان 13000 و 6000 پناهجوی افغان هستند (همه اعداد رُند شده است).

با حدود 183000 پناهجوی افغان، که تعداد افغان های هستند که خارج از افغانستان در آلمان زندگی می کنند (تا جون 2021). در ترکیه نیز در حال حاضر میزبان حدود 130000 پناهجوی افغان ثبت شده است، همچنین تا جون 2021.

آمار و ارقام مهاجرین افغان

بر اساس داده های کمیشنری عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) در سال 2020 (ارقام رُند شده است) کشورهای زیر نیز جمعیت قابل توجهی از پناهندگان افغان را دارا هستند: فرانسه و اتریش (هر کدام 47000 نفر)، یونان (40000)، سوئد (30000)، سوئیس و هند (هر کدام 15000)، ایتالیا (14000)، انگلستان (13000)، استرالیا (12000)، بلژیک (8000)، اندونزی (7500)، هلند (5400)، ناروی (3700)، کانادا (2800)، ایالات متحده (2700)، مالزی (2600) دانمارک (2000)، اوکراین (1600)، مجارستان (1500)، سوریه (1200) و همچنین رومانی و آذربایجان (هر کدام 1000).

با این حال، بسیاری از مهاجرین افغان همچنان سرگردان هستند و مطمئن نیستند که چگونه به کشور جدیدی برسند که در آن بتوانند به طور دائم ساکن شوند. واشنگتن پست در دسمبر گزارش داد: “به نظر نمی رسد هیچ سازمان بین المللی مسئولیت این امر مهم را به عهده نگرفته اند.”

آمار و ارقام ذکر شده، می تواند نهایی نباشد و به احتمال زیاد هم این وضعیت ممکن است به زودی بهبود نیابد و ادامه دار باشد. اوضاع امنیتی، اقتصادی و حقوق بشری در افغانستان وخیم است و روز به روز وخیم تر می گردد. داعش حملات را علیه غیرنظامی بویژه جامعه اهل تشیع افزایش داده است که به نظر می رسد بدون همکاری های جامعه بین المللی، این وضعیت به این زودی ها حل نگردد. وضعیت اقتصادی افغانستان با یک بحران شدیدی مواجه شده است. تقریبا 21 درصد از درامد ناخالص ملی افغانستان از کمک های خارجی تشکیل شده است. این وضعیت باعث شده است تا روند خروج مردم افغانستان از کشور روز به روز افزایش پیدا کند.

مرگبارترین مسیر مهاجرت و سیاست دوگانه اروپا

همانطور که می دانیم اغلب مردم افغانستان برای رسیدن به اروپا، مسیر ترکیه را انتخاب می کنند تا از یونان به مناطق دیگر همچون آلمان برسند، اما این رسیدن ها و یا نرسیدن ها بدون خطر نبوده که حتی به قیمت از بین رفتن جان و مال مهاجرین بی پناه تمام می شود.

سیاستمداران اروپایی با وجود اینکه همیشه صحبت از حمایت از مهاجرین و پناهندگان و به طور کلی از حقوق بشر می زنند اما تاکنون اقدامات چندان چشمگیری را برای مهاجرین مخصوصا مهاجرین افغان انجام نداده اند بلکه بیشتر برای کسب دستاوردهای سیاسی خود از آن استفاده می کنند.

نیجل فرژ رهبر راست افراطی انگلیس مسئله سرریز شدن موج اسلام گرایی را مطرح کرده است که معتقد است، در حال حاضر شاهد موج جدیدی از مهاجرینی هستیم که از افغانستان گریخته اند و نمی توانیم این موجی از پناهندگان را مدیریت کنیم. از کجا مشخص کنیم که در میان این پناهجویان، طالبان و یا افراد دیگری از گروه های تندرو برای اعزام نیروهای تروریستی خود به اروپا، نباشند؟

ماتیو سالوینی وزیر داخله پیشین ایتالیا این مورد را به این شکل عنوان می کند که ما به زنان و کودکان درخطر افغان کمک خواهیم کرد اما متاسفانه در میان آنها، تروریست هایی هم از فرصت استفاده کرده و به اروپا وارد می شوند، و به احتمال زیاد عملیات های تروریستی را در آینده انجام خواهند داد.

اتحادیه اروپا سالها از یونان برای ورود پناهجویان حمایت کرده است کسانی که بازداشت می شوند را مجددا به ترکیه عودت می دهند. این ادعا در حالی مطرح می شود که مسئولین ارشد اروپا، عملیات کنترل مرزی یونان را ستایش کرده و این کشور را “محافظ اتحادیه اروپا” عنوان کرده اند.

“نادیه هردمن” کارشناس مسائل پناهندگان در دیدبان حقوق بشر هم در اعتراض به رویکرد مقامات ارشد اتحادیه اروپا در قبال مهاجرین اظهار داشته است که اروپا به جای اینکه به عاملیت مهاجرت بپردازند، از عملکرد ظالمانه پولیس کشورهایی نظیر یونان در قبال پناهندگان تقدیر می کند.

مهاجرین افغان هنگامی که بازداشت می شوند و در بازداشتگاه ها حبس می گردند با شرایط غیرانسانی مواجه می شوند و در معرض خطر شکنجه، خشونت جنسی و کاراجباری قرار می گیرند. این رفتار دوگانه و خشن نیروهای امنیتی یونان همراه با مهاجرین حتی باعث نگرانی اعضای دیده بان حقوق بشر شده است. «بیل فرلیک»، عضو ارشد دیدبان حقوق بشر، درباره رفتار تبعیض‌آمیز یونان با پناهجویان افغان گفت: یونان در حالی که از اوکراینی‌ها به‌عنوان “پناهندگان واقعی” استقبال می‌کند، افغان‌هایی را که از خشونت‌های مشابه فرار می‌کنند را به صورت ظالمانه‌ای به عقب می‌راند. وی افزود: این استندرد دوگانه رفتاری است که ارزش‌های ادعایی اروپایی در مورد برابری، حاکمیت قانون و کرامت را به سخره می‌گیرد.

صادر کردن بحران مهاجرت به کشورهای ثالث و لفاظی های ضد مهاجرتی می تواند دستاوردهای سیاسی سریعی برای رهبران اروپا داشته باشد اما این راهبردها همان طوری که در گذشته هم بارها مشاهده شده است در بلند مدت راه به جایی نخواهد بود. تلاش ها برای ایجاد اروپایی محکم باعث امنیت آن نخواهد شد وبرعکس باعث ایجاد حس تنفر در مرزهای این اتحادیه خواهد شد و گذشته از این اتحادیه اروپا را بیش از پیش از کشورهای دیگر جهان جدا خواهد کرد.

الجزیره با اشاره به وظیفه اخلاقی و ارزش های اتحادیه اروپا در ادعای آزادی، دموکراسی، برابری، حاکمیت قانون و حقوق بشر نوشت: با گذشت چندین دهه جنگ و اشغال افغانستان توسط دول غربی، این کشور باتوجه به مداخلات غربی ها به رهبری امریکا، به ویرانه ای تبدیل شده است. این درحالی است که سیاستمداران اروپایی مسئول اصلی این ویرانی ها هستند اما متاسفانه کمک کمی به افغان ها شده است و برای کشوری مانند افغانستان که با یک فاجعه انسانی قریب‌الوقوع و مهاجرت پناهجویان مواجه است، برگزاری نشست ها و غم شریک بودن، تنها کافی نیست. بدتر از آن، برخی از سیاستمداران اروپایی با شروع بحران افغانستان به عنوان فرصتی برای کسب دستاوردهای سیاسی کرده اند.

جنگ افغانستان، امریکا مسبب تمام بدبختی ها

اینکه می گوییم و مدعی می شویم که امریکا باعث و بانی تمام بدبختی ها مردم افغانستان است، شکی در آن نیست و کاملا بجاست. جاه طلبی ها و بازی های سیاسی که امریکا در افغانستان به راه انداخت، باعث شد تا مردم افغانستان به بهانه دموکراسی، روز به روز بیچاره تر شوند و تصمیم به ترک وطن بگیرند.

آخرین آمار سازمان ملل متحد نشان می دهد که تعداد پناهجویان و بی خانمان های آواره شده در اثر جنگ برای اولین بار به بیش از ۱۰۰ میلیون نفر رسیده است، در این میان افغانستان بدلیل تهاجم آمریکا بیش از 50 هزار قربانی داده و بیش از ۱۱ میلیون پناهجو در سراسر جهان دارد. برخی مجبور شده اند وطن خود را ترک کنند و به کشورهای دیگر نقل مکان کنند، اما بسیاری از آنها با مشکلات روبرو هستند.

بر اساس سرشماری اخیر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، تعداد پناهجویان در جهان از سال ۲۰۱۱ به شدت افزایش یافته است و مهاجرین افغان در رتبه سوم جهان قرار دارند. این آژانس اعلام کرد که این افزایش به دلیل جنگ، خشونت و نقض حقوق بشر بوده است. گزارش دانشگاه براون در آمریکا حاکی از آن است که جنگی که ایالات متحده پس از یازده سپتمبر به راه انداخت، بحران جهانی پناهندگان را تشدید کرده است.

کریستینا گولدبام، خبرنگار نیویورک تایمز، در این مورد عنوان کرده است که افزایش تعداد مهاجرین افغان به دلیل تحریم اقتصادی ایالات متحده بر دولت موقت افغانستان بوده است. این تحریم ها داد و ستد بانک های افغان با خارج را کاملا از بین برده و بانک ها تقریباً فلج شده اند. بنابراین تحریم های اقتصادی نیز عاملی برای آوارگی افغان هاست.

در نهایت باید عنوان کرد که ایالات متحده مسئول مهاجرت و آوارگی افغان هاست که باید هزینه اقدامات خود را بپردازد. اگر دنیای غرب و به ویژه ایالات متحده، تحریم های اقتصادی افغانستان را لغو کند و همراه با نظام کنونی تعامل داشته باشد، بی خانمانی افغان ها پایان خواهد یافت و همه چیز از جمله بحران پناهجویان بهبود خواهد یافت.

لینک کوتاه: https://tahlilroz.com/?p=734