هم‌پیمانی ترکیه و اسرائیل
بحران سوریه طی سال‌های اخیر به یکی از پیچیده‌ترین مسائل ژئوپلیتیک منطقه‌ای تبدیل شده است. پرسش اصلی این است که چگونه ترکیه و اسرائیل با هماهنگی و همکاری، به تشدید بحران سوریه و تغییر معادلات منطقه‌ای پرداخته‌اند؟ این مقاله به بررسی این موضوع و نقش این دو کشور در تحولات سوریه می‌پردازد.
هم‌پیمانی ترکیه و اسرائیل و تأثیر آن بر نقش مخرب ترکیه در سوریه
ترکیه، به عنوان یکی از اعضای ناتو، از آغاز بحران سوریه نقش فعالی در حمایت از گروه‌های تروریستی در این کشور ایفا کرده است و اقدامات انقره پیوسته برای تقویت موقعیت اسرائیل و تضعیف محور مقاومت بوده است. فروپاشی دولت بشاراسد که از مخالفان جدی رژیم صهیونیسم بود، به پلان گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی بر میگردد که از سال‌ها پیش میان مقامات سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه (میت) و آژانس امنیت داخلی اسرائیل (شاباک)، طراحی گردیده بود.
چنانچه در نومبر 2014 روئسای میت وشاباک به صورت پنهانی در انقره دیدار نمودند و پلان‌ها و برنامه های مخرب و ویران گر را برای سرکوب مخالفان منطقه‌ای و تقویت گروه‌های تروریستی در سوریه و منطقه طراحی نمودند. همانطور که مشاهده می گردد، همین اکنون ترکیه، با تسهیل فعالیت‌های گروه‌های مسلح در خاک سوریه، به نوعی به تأمین منافع استراتژیک اسرائیل کمک کرده و از فروپاشی دولت سوریه به نفع سیاست‌های تل‌آویو بهره‌برداری می کند.
همچنان در حال حاضر، همکاری و هم‌پیمانی ترکیه و اسرائیل در حوزه های تبادل تکنالوژی نظامی، تقویت روابط هوایی، تسهیل تجارت اسرائیل با کشورهای خاورمیانه وآسیای میانه، صادرات فولاد ترکیه به اسرائیل، انتقال نفت آذربایجان به اسرائیل، و واسطه‌گری ترکیه در فروش گاز اسرائیل به اروپا، برای همگان هویدا و روشن است و همین همکاری‌ها، در کنار سکوت ترکیه در برابر شهرک‌سازی‌های اسرائیل و واکنش ضعیف به حملات اسرائیل در غزه، نشان‌دهنده همسویی استراتژیک میان این دو کشور است.
حتی ترکیه نه تنها در قبال جنایات فجیع غزه ـ فلسطین رفتار دوگانه و غیر انسانی داشته و دارد، بلکه بیش چهار از هزار نیروی دو تابعیتی ترک‌تبار به صورت مستقیم در جنگ غزه شرکت دارند و روزانه کودکان غزه را سلاخی می کنند که در چارچوب هماهنگی‌های پشت‌پرده میان ترکیه و اسرائیل، موافقت گردیده است.
باتوجه به هم‌پیمانی و همسویی ترکیه و اسرائیل و همانطور با در نظر داشت تعامل رو به گسترش ترکیه و اسرائیل در تمام حوزه‌ها، ترکیه در راستای حمایت از گروه های سوری و سرنگونی حکومتی دمشق، منافع اسرائیل را تامین نموده است. چنانچه طی چند روز گذشته، اسرائیل تمام کشتی‌های جنگی، تمام انبارهای تسلیحات ارتش سوریه و دیگر زیر ساخت های نظامی سوریه را بمباران کرده و سوریه را عملا به کشوری که تحت هیچ شرایطی در کوتاه مدت قادر به تشکیل یک ارتش قدرت‌مند نیست تبدیل نموده است.
استراتژی‌های اسرائیل در سوریه
اسرائیل با حملات هوایی مکرر به خاک سوریه، زیرساخت‌های نظامی و پایگاه‌های نظامی و به ویژه پایگاه های نیروهای مقاومت را هدف قرار داده است. این حملات به طور خاص بر کاهش قدرت دفاعی سوریه در آینده سوریه متمرکز بوده و بخشی از استراتژی گسترده‌تر اسرائیل برای نابودی محور مقاومت محسوب می‌شود. در این راستا، اسرائیل از گروه‌های تروریستی در جنوب سوریه حمایت کرده و به آنها خدمات لجستیکی، خدمات صحی برای درمان مجروحان و همچنان تسلیحات ارائه میدهد.
از دیگر سیاست‌های مخرب اسرائیل در سوریه، تلاش برای ایجاد منطقه حائل در مرزهای جولان اشغالی است. هدف از این اقدامات، جدا کردن مناطق جنوب سوریه و بهره‌برداری از منابع آب و زمین‌های کشاورزی جولان است. اسرائیل همچنین با جاسوسی و عملیات اطلاعاتی در سوریه، به جمع‌آوری اطلاعات و تأثیرگذاری بر نیروهای داخلی این کشور پرداخته است.
علاوه بر این، اسرائیل از طریق همکاری اطلاعاتی با کشورهای غربی و اعمال نفوذ در سازمان‌های بین‌المللی، به دنبال تجزیه ای سوریه است و همچنین در قاچاق نفت و آثار باستانی سوریه، به شکل مستقیم شرکت دارد و منابع این کشور را به یغما می برد تا سوریه را عملا به کشوری که مفلوک و فاقد دولت مقتدر که بتواند بلندی جولان را باز پس گیرد تبدیل نماید.
باتوجه به آنچه که گفته شد، اینک می توان نتیجه گرفت که همکاری‌های اقتصادی، امنیتی و سیاسی میان ترکیه و اسرائیل نشان از همپوشانی در منافع آنها دارد. به همین دلیل، نقش ترکیه و اسرائیل در بحران سوریه به گونه‌ای بوده که منافع مشترک آنها در فروپاشی دولت مرکزی سوریه تأمین شود. چنانچه ترکیه با حمایت از گروه‌های مسلح و هماهنگی‌های امنیتی با اسرائیل، عملاً به تشدید جنگ داخلی در سوریه و فروپاشی نظم منطقه‌ای کمک کرده است. از سوی دیگر، اسرائیل با بهره‌برداری از این بحران، نفوذ خود را در منطقه گسترش داده و تلاش کرده است تا محور مقاومت را تضعیف و نابود کند.
در مجموع، همکاری‌های ترکیه و اسرائیل در بحران سوریه، نه تنها به زیان سوریه و محور مقاومت، بلکه به ضرر تمام جهان اسلام است. این همکاری‌ها و هم‌پیمانی ترکیه و اسرائیل تأثیرات مخربی بر ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی سوریه داشته و این کشور را به صحنه‌ای برای رقابت‌های ژئوپلیتیک تبدیل کرده است و چشم انداز آینده سوریه متاسفانه نشان میدهد که ترکیه و گروه های مسلح سوری کاری با سوریه کرده است که در کوتاه مدت، توانایی مقابله با رژیم صهیونیسم را ندارد وشانس بازسازی زیر ساخت ها و تشکیل ارتش نیرومند که جولان اشغالی را از اسرائیل باز پس گیرد از سوریه گرفته شده است.
بسم الله ختک
