نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، در تازه ترین گزارشش از نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان خبر داده است. یوناما در گزارش اخیر خود گفته است که کارمندان این سازمان بیش از 1600 مورد نقض حقوق بشر را طی دو سال حاکمیت طالبان ثبت کرده است که افراد طالبان هنگام بازداشت و پس از بازداشت در قبال افغانها و به ویژه نیروهای امنیتی حکومت پیشین مرتکب شده است.
درگزارش یوناما، حدود 50درصد این تخلفات مربوط به شکنجه و رفتارهای ظالمانه، غیر انسانی و تحقیر آمیز می شود که در شکنجه گاه ها و توقیف خانه ها توسط افراد طالبان اعمال می گردند. در گزارش یوناما آمده است که شوک برقی، بندش تنفس، آوردن فشار و تهدیدات، نوشانیدن اجباری آب و همانطور بستن چشم ها و ضرب و شتم بدنی و وارد کردن درد و رنج شدید، از تکنیک های طالبان در قبال زندانیان و متهمان می باشند.
اما طالبان این گزارش یوناما را رد کرده و آن را پروپاگندا در قبال حکومت شان دانسته است. آنها مدعی اند که در زندان های طالبان، تمام حقوق و کرامت انسانی زندانیان محفوظ است و هر نوع شکنجه و بد رفتاری در مغایرت با اصول و قواعد دینی میباشند. باتوجه به این دو روایت متناقض، لازم است که با یک دید منصفانه وضعیت، بررسی گردد.
گزارش یوناما: نقض حقوق بشر توسط طالبان
همانطور که یادآوری گردید، یوناما طی دو سال گذشته 1600مورد نقض حقوق بشر را که توسط افراد طالبان صورت گرفته اند، مستند ثبت کرده اند. حتی یوناما تصریح نموده که از بسیاری از مواردی که مدارک و مستندات کافی وجود نداشته اند، صرف نظر نموده است. افزون بر گزارش یوناما؛ کلیپ ها، تصاویر و شهادت قربانیان نیز موجود است که در آنها احتمال نقض حقوق بشر توسط افراد طالبان دیده می شود.
بی شمار مواردی دیگری وجود دارند که مرتبط به نقض حقوق بشر است و تحت هیچ شرایطی قابل کتمان نمی باشند، مانند؛ تیر باران 13 نفر غیر مسلح و افراد ملکی که در اوایل تسلط طالبان بر افغانستان در ولسوالی خدیرِ ولایت دایکندی، توسط شخص والی این ولایت صورت گرفت و یا افرادی که به ظن حمایت از جبهه ی مقاومت در پنجشیر، بغلان، کابل، کاپیسا و پروان توسط طالبان محاکمه ی صحرایی گردیده اند.
از طرف دیگر گزارش های وجود دارد که تعداد زیادی از افراد در سرتاسر افغانستان، توسط استخبارات طالبان گرفتار و بعدا اجساد آنان به خانواده های شان تحویل داده شده اند و همچنان تعداد زیادی منسوبین نظامی و مقامات دولت پیشین مانند عالیه عزیزی رئیس سابق زندان زنان در ولایت هرات، از زمان تسلط طالبان بر افغانستان تا اکنون ناپدید و لادرک هستند.
یکی از مواردی غیر قابل کتمان که ابعاد آن فاجعه هنوز نا مشخص اند، تهاجم افراد طالبان در تاریخ 9 قوس 1401 بر قریه ی سیوک ـ شیبر ولایت دایکندی است، که در نتیجه آن به تعداد 9 نفر، از جمله 4 کودک نیز کشته شدند.
آینده ی حکومت طالبان در صورت نقض حقوق بشر
یکی از مسائلی که در طول تاریخ بارها ثابت گردیده است، اینست که هیچ دولتی با ظلم و سرکوب نتوانسته که دوام بیاورد. حکومت های استالین، هیتلر و حتی آمریکا که سعی کرد به شیوه ی قرون وسطی با شکنجه و قتل و غارت، به طغیان ادامه دهد، سر انجام سرنوشتِ تاسف باری را برای شان رقم زدند. افول قدرت آمریکا و انزجار تمام جوامع جهان از آمریکا، فقط به دلیل خشونت های عریانی است که نظامیان و سیاستمداران آمریکا در سرتاسر منطقه و جهان مرتکب شده اند.
حقایق بی شماری نیز در تاریخ معاصر افغانستان وجود دارد که گواه این موضوع است که هیچ حکومتی نمی تواند با خشونت و سر کوب دوام بیاورند، مانند حکومت مجاهدین (برهانالدین ربانی) که قبل از دورِ اول حکمروایی طالبان بر افغانستان حاکم بود. چنانچه حکومت مجاهدین به دلیل خشونت های افسارگسیخته ی که مرتکب شدند، مردم افغانستان از ورود طالبان در سال 1996 استقبال کردند.
پس از آن، طالبان نیز در دور اول حکومترانی شان به دلیل نقض حقوق بشر و جنایاتی بی حد و حصری که مرتکب شدند، حتی «دوران سیاه» در تاریخ افغانستان نام گرفتند. از این رو لازم است که از گذشته ها درس عبرت گرفته و از تکرار اشتباهات گذشته پرهیز صورت گیرد.
نقدی جدی که اکنون در مورد برخورد طالبان با مردم افغانستان، وارد است اینست که افراد طالبان تا هنوز در قالب پولیس که نگهبان مال و جان مردم است، عادت نکرده اند. عدم توجه افراد طالبان به حقوق مردم و تمام تخلفات و رفتارهای غیر متعارفی آنان، بیانگر کوتاهی و ناکامی رهبران طالبان در تربیت و تعلیم افراد شان به عنوان خادمان و نگهبانان جان و مال مردم است.
طالبان باید در نظر داشته باشند که مردم افغانستان بیش از چهار دهه است که درگیر جنگ و خشونت اند. این جامعه به شدت خسته و ناتوان است. مردم افغانستان بیش از تمام انسان های روی کره ی زمین به دنبال صلح و ثبات و آسایش است. به همین دلیل اگر طالبان در تعلیم و تربیت افراد شان موفق عمل نمایند و آنان را در چوکات و قالب پولیس ملی که خادم و نگهبان مال و جان مردم است، در آورند و روزنه های اقتصادی و بازار کار را بگشایند، عمر حکومت «امارت اسلامی»، بدون تردید طولانی و حکمرانی طالبان نیز در افغانستان تداوم خواهد داشت.
مسلم اخلاقی
