رسانه‌ها در عصر ارتباطات، نقشی تعیین‌کننده در شکل‌دهی افکار عمومی و جهت‌دهی تحولات سیاسی دارند. اما زمانی که این ابزار در دست شبکه‌هایی قرار گیرد که هدف آن‌ها تحریف واقعیت و ایجاد تنش‌های اجتماعی است، پیامدهای آن چیزی جز بحران و بی‌ثباتی نخواهد بود. افغانستان انترنشنال که در سال‌های اخیر بارها به انتشار اخبار کذب و تحریف‌شده متوسل شده، اخیراً در یک اقدام هدفمند مدعی شد که طالبان پس از سفر هیئت آمریکایی به کابل، کلمه لا اله الا الله را از روی دیوار سفارت آمریکا پاک کرده‌اند.
در حالی که حقیقت این است که این دیوار، دقیقا در 24 دسمبر سال 2024، توسط طالبان برای بازگشایی مسیر عمومی تخریب شده بود. این فریب رسانه‌ای، که بسیاری از رسانه‌ها نیز بدون تحقیق آن را بازتاب دادند، نمونه‌ای آشکار از تلاش افغانستان انترنشنال برای وارونه جلوه دادن واقعیت است. بنابراین اینک پرسش اساسی اینست که چرا این رسانه با انتشار چنین اخبار جعلی، افکار عمومی را به انحراف می‌کشاند و چه اهدافی در پس این چنین پروژه رسانه‌ای نهفته است؟ لازم و ضروری است که این مسائل به‌دقت تبیین و تحلیل شود تا پرده از اهداف پنهان این جریان برداشته شود. وارونه‌سازی واقعیت‌ها در افغانستان
افغانستان انترنشنال و بسیاری از رسانه های که در خارج از کشور فعالیت دارند، بارها با انتشار اخبار جعلی و گزارش‌های تحریف‌شده، تلاش کرده است تا افکار عمومی را در جهت منافع خاصی هدایت کند. این رسانه در موارد متعددی، اخبار مربوط به دیدارهای سیاسی، بی‌حرمتی به مهاجران، تجاوزها و حوادث جنایی را با استفاده از تصاویر قدیمی و نامرتبط بازتاب داده و با هدف تهییج افکار عمومی، واقعیت را به گونه‌ای متفاوت جلوه داده است.
نمونه‌های فراوانی از تحریف‌های افغانستان انترنشنال وجود دارد که نشان می‌دهد این رسانه در بسیاری از موارد، بدون بررسی صحت اطلاعات، گزارش‌هایی منتشر کرده که کاملاً با واقعیت تضاد دارند. در یکی از موارد، دروغ‌پردازی‌های این رسانه صدای استاد عطا محمد نور را نیز درآورد و وی به‌صراحت اعلام کرد: «افغانستان انترنشنال یا در خلاء اطلاعاتی قرار دارد یا واقعاً دروغ می‌گوید». این گونه اقدامات، نشان می‌دهد که این رسانه بارها در مسیر تحریف واقعیت‌ها و ارائه اطلاعات نادرست گام برداشته و در تلاش بوده تا با طرح روایت‌های کاذب، افکار عمومی را به سمت اهداف خاص خود هدایت کند.
ابعاد و پیامدهای فریب‌های رسانه‌ای برای جامعه افغانستان
انتشار اخبار جعلی و تحریف‌شده توسط رسانه‌هایی مانند افغانستان انترنشنال نه‌تنها موجب گمراهی افکار عمومی می‌شود، بلکه پیامدهای ویرانگری را برای جامعه افغانستان و حتی منطقه به همراه دارد. این نوع دروغ‌پراکنی‌ها باعث ایجاد شکاف‌های عمیق میان اقشار مختلف جامعه می‌شود. به‌ویژه در کشوری مانند افغانستان که همواره با تنش‌های قومی، مذهبی و اجتماعی مواجه است، چنین اخبار کذب می‌تواند آتش اختلافات مذهبی را شعله‌ور کند.
چنانچه، طرح ادعای حذف کلمه «لا اله الا الله» از دیوار سفارت آمریکا، در جامعه‌ای که حساسیت‌های دینی در آن بسیار بالاست، می‌تواند به سرعت باعث ایجاد بی‌اعتمادی میان مردم و حتی تحریک برخی اقشار به واکنش‌های افراطی شود. این نوع اخبار به سادگی می‌تواند فضای اجتماعی را متشنج کرده و زمینه‌ساز درگیری‌های جدید باشد.
در جامعه‌ای با چنین تنوع فرهنگی و دینی، اخبار نادرست می‌تواند احساسات مذهبی را تحریک کند و زمینه را برای بروز اعتراضات و تنش‌های اجتماعی فراهم سازد. افغانستان انترنشنال با آگاهی از این حساسیت‌ها، به‌طور هدفمند سعی در ملتهب ساختن فضای جامعه دارد. این اقدامات می‌تواند نه تنها به نفع برخی گروه‌های خاص باشد، بلکه ممکن است موجب شکل‌گیری تنش‌های قومی و مذهبی شود که در نهایت هزینه‌های سنگینی برای مردم به همراه خواهد داشت. بنابراین، این رسانه‌ها با پخش چنین اخبار دروغینی، به جای حل مشکلات، آن‌ها را تشدید می‌کنند و به مردم آسیبی مضاعف وارد می‌آورند.
در سطح داخلی، این تحریف‌ها به شدت مشروعیت حکومت طالبان را به چالش می‌کشد. با این که طالبان همواره خود را به‌عنوان مدافع ارزش‌های اسلامی معرفی کرده است، انتشار چنین گزارش‌هایی تلاش می‌کند تا این ادعاها را بی‌اعتبار کند و چهره‌ای منفی از آن‌ها در ذهن مردم و جامعه جهانی ایجاد کند.
به این ترتیب، نه تنها اعتماد مردم به حکومت کاهش می‌یابد، بلکه در سطح جهانی نیز، رسانه‌ها از این تحریف‌ها بهره می‌برند تا مشروعیت طالبان را زیر سوال ببرند و در نهایت، جایگاه بین‌المللی آنان را تضعیف نمایند. این وضعیت نه تنها برای حکومت فعلی آسیب‌زننده است، بلکه موجب بی‌ثباتی در داخل کشور و به مخاطره انداختن آینده مردم افغانستان خواهد شد.
اهداف پشت پرده افغانستان انترنشنال از تحریف واقعیت‌ها
در شرایط کنونی، بسیاری از فعالیت‌های رسانه‌ای، به‌ویژه افغانستان انترنشنال، نشان‌دهنده تلاش‌های هدفمند و دستوری این رسانه برای تحریف واقعیت‌ها و ایجاد بحران‌های جدید در افغانستان است. این رسانه به‌طور واضح در راستای منافع برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای عمل می‌کند و به‌عنوان ابزاری برای تحقق اهداف سیاسی اربابان خود، به انتشار اخبار جعلی و تحریف‌شده می‌پردازد.
از فحوای فعالیت‌های آن مشخص است که این رسانه نه تنها در پی انعکاس حقیقت نیست، بلکه به‌طور برنامه‌ریزی‌شده سعی دارد تا واقعیت‌ها را وارونه کرده و به نفع اربابانش، بحران‌های جدیدی در افغانستان ایجاد کند. این اقدامات، به‌ویژه در انتشار اخبار جعلی، به وضوح نشان می‌دهد که افغانستان انترنشنال در تلاش است تا وضعیت افغانستان را بی‌ثبات کرده و ادامه بحران در این کشور را تضمین کند.
انتشار اخبار تحریف‌شده، مانند ادعای حذف شعار «لا اله الا الله» از دیوار سفارت آمریکا، نمونه‌ای از تلاش‌های این رسانه برای ایجاد تنش و بحران است. هدف اصلی این رسانه، تضعیف هرگونه روند ثبات داخلی در افغانستان و تبدیل این کشور به میدان نفوذ و تاثیرگذاری برای قدرت‌های خارجی است. این تحریفات می‌تواند به بهانه‌ای برای مداخله‌های خارجی تبدیل شود و منجر به تقویت نفوذ کشورهای خاص در افغانستان شود.
در نتیجه آنچه که از وضعیت کنونی بر می آید، اینست که افغانستان انترنشنال در راستای اهداف اربابان خود، نه تنها در تلاش است تا مشروعیت داخلی حکومت طالبان را تضعیف کند، بلکه با نشر اخبار کذب و تحریف‌شده، در پی باز کردن منفذی برای نفوذ خارجی‌ها در امور افغانستان و استمرار بحران‌هاست. این وضعیت باعث می‌شود که افغانستان همچنان درگیر ناآرامی‌ها و بحران‌های پیوسته باقی بماند، امری که در نهایت به نفع کسانی است که به‌دنبال استمرار بی‌ثباتی در این کشور هستند.
نقیب الله جمشید
