همکاریهای راهبردی افغانستان و ایران
در شرایطی که افغانستان در آستانه تحولات پیچیدهتری قرار دارد، روابط ایران با کشور ما همواره از حساسیت خاصی برخوردار بوده است. ایران به عنوان یک همسایه مهم و تأثیرگذار در منطقه، در گذشته و حال همواره به دنبال ایجاد روابط استراتژیک با افغانستان بوده است.
در دوران جمهوریت، دو کشور در تلاش بودند تا توافقی جامع و راهبردی تحت عنوان «سند همکاری جامع راهبردی ایران و افغانستان» به امضا برسانند، اما این تلاشها به دلیل موانعی که دولت اشرف غنی ایجاد نمود، به نتیجه نرسید. با این حال، اکنون که طالبان به عنوان قدرت اصلی در افغانستان شناخته میشود و سفر عباس عراقچی به کابل نیز نشاندهنده تغییرات جدیدی در روابط دو کشور است، این سوال را مطرح میکند که آیا زمان آن رسیده است که ایران و طالبان یک توافق جامع و بلندمدت را به امضا برسانند؟
سفر عراقچی به کابل: نقطه عطفی در روابط افغانستان و ایران
روابط ایران و افغانستان همیشه به دلیل همسایگی، مسائل امنیتی و اقتصادی، و تحولات منطقهای از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. در حال حاضر، با توجه به شرایط جدید افغانستان و حضور طالبان در قدرت، فرصتهایی برای گسترش همکاریها بین دو کشور به وجود آمده است که نباید از آن غفلت کرد.
ایران به عنوان یک کشور پیشرفته با زیرساختهای اقتصادی و صنعتی قوی، توانایی زیادی برای همکاری در زمینههای مختلف با افغانستان دارد. از این رو، گسترش روابط ایران و افغانستان در ابعاد مختلف میتواند گامی اساسی در راستای توسعه و ثبات افغانستان باشد. زیرا روابط گسترده با ایران، میتواند فرصتهای تجاری و اقتصادی بیشتری برای افغانستان فراهم کند و به رشد اقتصادی و اشتغالزایی در کشور کمک کند.
سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به کابل، یک سیگنال مثبت برای آغاز فصل جدیدی از روابط میان ایران و طالبان است. این سفر باید به فال نیک گرفته شود، زیرا نشاندهنده اراده جدی ایران برای همکاری و حمایت از افغانستان در دوران جدید است. ایران به خوبی میداند که بدون ثبات در افغانستان، امنیت و منافع منطقهای خود را نیز به خطر میاندازد. بنابراین، تهران تمایل دارد که با طالبان وارد توافقات راهبردی شود که نه تنها منافع خود ایران، بلکه منافع افغانستان را نیز تأمین نماید.
همکاری راهبردی افغانستان و ایران: فرصتی برای دوستی و توسعه مشترک
امضای یک سند راهبردی جامع میان ایران و افغانستان میتواند به طور همزمان به تقویت توسعه و ثبات افغانستان و تأمین منافع ایران منجر شود. ایران با تجربه و ظرفیتهای خود در حوزههای مختلف، از جمله مدیریت منابع آبی، تأمین امنیت مرزها، و توسعه اقتصادی، میتواند به طور مؤثر در پیشبرد اهداف افغانستان نقشآفرینی کند.
این توافق میتواند شامل همکاریهای حیاتی در زمینههای انرژی، آب، ترانزیت، و مبارزه با تروریسم باشد که برای افغانستان، به ویژه در شرایط کنونی، بسیار ضروری است. در عین حال، ایران از این همکاریها میتواند به عنوان یک فرصت برای تقویت امنیت منطقهای، گسترش روابط تجاری و اقتصادی، و بهرهبرداری از منابع طبیعی افغانستان استفاده کند.
ایران، به عنوان یک شریک استراتژیک، میتواند در بازسازی و توسعه زیرساختهای افغانستان نقش اساسی ایفا کند. با انتقال تکنالوژی و تجربیات خود در زمینههای مختلف مانند صنعت، انرژی، ترانسپورت، و مدیریت منابع آبی، ایران قادر است به تقویت اقتصاد افغانستان کمک کند.
علاوه بر این، ایران میتواند به عنوان یک پل ارتباطی میان افغانستان و دیگر کشورهای منطقه و جهان عمل کرده و در زمینههای تجاری و اقتصادی به افغانستان فرصتهای جدیدی ارائه دهد. این نوع همکاریها نه تنها به رشد اقتصادی و بهبود شرایط زندگی مردم افغانستان کمک خواهد کرد، بلکه ایران نیز از طریق تقویت روابط اقتصادی و تجاری با افغانستان، میتواند به منافع استراتژیک خود در زمینههای انرژی، ترانزیت و امنیت منطقهای دست یابد. به این ترتیب، همکاریهای دو کشور میتواند به نفع هر دو طرف باشد و مسیر توسعه پایدار را برای افغانستان و تأمین منافع ایران هموار کند.
با توجه به آنچه که گفته شد، به طالبان باید یادآوری کرد که در هر شرایطی باید به دنبال امضای یک سند راهبردی جامع با ایران باشند. این توافق نه تنها به نفع ایران است، بلکه میتواند افغانستان را در مسیر توسعه، ثبات و امنیت قرار دهد. ایران به عنوان یک همسایه نزدیک و شریک راهبردی، قادر است با همکاری در زمینههای مختلف، افغانستان را از چالشهای اقتصادی و امنیتی موجود نجات دهد و به این کشور در ساخت آیندهای پایدار کمک کند. این همکاری میتواند فرصتهای جدیدی برای هر دو کشور فراهم آورد و به تحکیم روابط دو جانبه و تقویت منافع مشترک منجر شود.
بسم الله ختک