طالبان در دام آمریکا
نشست اخیر دوحه بین طالبان و نمایندگان آمریکا، دامی است که از سوی آمریکائیان برای طالبان پهن گردیده اند. دولت های غربی به رهبری آمریکا، تقریبا دو سال حکومت طالبان را بایکوت کردند.
علی الرغم طغیان فقر وگرسنگی در افغانستان، ذخایر ارزی کشور را مسدود و تحریم های شدید را بر علیه طالبان وضع نمودند. از هر نوع بی رحمی و ستمگری علیه مردم فقیر افغانستان کار گرفتند. آمریکا و متحدانش قوانین سختگیرانه را علیه مهاجرین افغانستان، طراحی کردند و کشورهای مانند ترکیه و یونان، مهاجرین افغانستان را تحقیرها و توهین های غیر انسانی نمودند.
رینا امیری نماینده دولت آمریکا در امور زنان افغانستان که اعلام نموده بود تا اینکه دولت طالبان گام های ملموس و محسوس در جهت تامین حقوق زنان بر ندارند، وی از دیدار و گفتگو با مقامات طالبان امتناع می کند، ظاهرا تعهدش را شکست و به دیدار متقی و هیئت همراهش به دوحه رفته بود.
مجموعه ی این چرخش ها و کوتاه آمدن ها را که بررسی نمائیم به این نتیجه می رسیم که آمریکائیان در آستانه ی انتخابات ریاست جمهوری، دامی بزرگی برای طالبان پهن کرده است و در تلاش اند که افغانستان را دوباره قربانی منافع آمریکایی ـ غربی نمایند. بنابراین با توجه به وضعیت کنونی یاد آوری نکات ذیل ضروری می باشد.
دام آمریکا برای افغانستان
آمریکا در جنگ افغانستان شکست خورد. افزون بر اینکه آمریکا در این جنگ شکست خورد، به شدت تحقیر نیز گردید. این اصلا خوب نیست. زیرا تجربه نشان می دهد که آمریکا به محضی که شکست می خورد، برای تلافی و انتقام؛ اقدام به تخریب و ویرانی می کند.
حجم عظیمی از بی رحمی ها و ویرانی های که سربازان آمریکایی در افغانستان مرتکب شدند، همگی اقدامات تلافی جویانه از شکستی تحقیر امیز نظامی بودند که آمریکا در افغانستان متقبل گردیدند.
بنابراین اکنون نیز دامی که آمریکا برای طالبان پهن کرده است، از یک طرف در راستای اهداف سودجویانه ی سیاست خارجی آمریکاست و از طرف دیگر کم و بیش تلافی شکست تحقیر آمیزی هستند که در افغانستان تجربه کرده اند.
تا دهه ای کنونی باور عمومی بر این بودند که هر جایی که آمریکا شعار گسترش و توسعه ی دموکراسی و آزادی سر دهد، صد در صد در آنجا کاسه ی زیر نیم کاسه و پلان شوم و شیطانی در حال اجراست.
پس از معامله ی غیر انسانی آمریکا با سرنوشت افغانستان، اکنون این باور رونق گرفته اندکه در هر جای که آمریکا از حقوق بشر و ارزش های انسانی سخن گوید، آنجا نیز صد درصد دامی شیطانی و غیر انسانی جهت تامین منافع آمریکایی و غربی، پهن شده است.
حقوق بشر و حقوق زنان و دختران، آزادی رسانه ها و دیگر مسائلی که در اطلاعیه وزارت خارجه آمریکا در رابطه به نشست دوحه آمده است، جملگی پوششی هستند که دام شیطانی آمریکا را استتار نماید.
زیرا اگر آمریکا به حقوق بشر، حقوق زنان، رسانه ها، به فقر و گرسنگی انسانها، اهمیت و بهاء می داد به انواع جنایت ها و خباثت های خویش خاتمه می داد. بنابراین مسائل حقوق بشری و ارزش های انسانی نوعی از پوشش جدیدی هستند که آمریکائیان برای تامین منافع شان به کار می گیرند.
دامی که اکنون طالبان در آن گرفتار گردیده اند، سالها پیش دارو دسته ای نظام جمهویت در آن گرفتار بودند. اگر نگوییم تمام مسئولان، دست کم اکثریت رهبران و افراد درجه اول در نظام جمهویت به شدت دل به آمریکا بسته بودند و تمام برنامه های زندگی شان را در کنار آمریکا ترسیم نموده بودند.
چنانچه بعضی از آنان مانند مارشال عبدالرشید دوستم، تا هنوز به همان خواب و خیال است و انتظار دارد که آمریکا دستش را بگیرد و دوباره به افغانستان و مدیریت و رهبری کشور برساند. اما همه دیدیم و مشاهده نمودیم که آمریکا آنان را در چه تله ی گرفتار نمودند و عاقبت آن همه رهبر نمایی و مستی به امید آمریکا به چه صحنه ی مضحکه و مسخره تبدیل شدند.
در وضعیت کنونی به نظر می رسد که لازم است که طالبان دو دهه سفر های خارجی و دیدارهای علنی و پنهانی مسئولان نظام جمهویت را مرور کنند و بینند که آنهمه دیدارها و گفتگوها با مقامات متفاوت آمریکایی چه نتایجی برای آنان به ارمغان آوردند و سر انجام آن همه وعده ها و نویدها چگونه خاتمه یافتند.
سرانجام سرنوشت طالبان در دام آمریکا
از منظر آمریکا همه چیز یک معامله است. متاسفانه طالبان تا اکنون از این مسئله غافل بوده اند. به همین دلیل آنها همچنان در راستای سیاست های آمریکایی ـ غربی قدم برمی دارند و از هر طرف و از هر طریق جهت تامین رضایت آمریکائیان تلاش می نمایند.
در این رابطه حضور امیر خان متقی در دوحه برای دیدار و گفتگو با ماموران دون رتبه ی آمریکا به گونه ی بود که گویا وی برای ارایه گزارش به مدیران ارشدش رفته است و دیگر اینکه تفاوت چشم گیری که در اطلاعیه های دو طرف در رابطه به نشست دوحه مشاهده می گردد، دلایل قانع کننده ی بر این ادعاست.
طالبان در اطلاعیه که منتشر کرده است، به خواسته های شان اشاره نموده اند، اما آمریکا بدون کمترین توجه به آنها، منافع شان را در مسائل حقوق بشر، حقوق زنان، آزادی رسانهها و غیره پوشش داده اند.
این دو اطلاعیه چنان تفاوت چشمگیر دارند که از منظر بیرونی گویا آنان هیچ نشستی نداشته اند و هریکی از طرفین خواسته های شان را مجزا و جداگانه رسانه ای کرده اند.
هرچند رفتار و گفتار طالبان در قبال آمریکا دیگر آنگونه تندخو و رادیکال نیستند. زیرا در دام حیله و نیرنگ آمریکا گرفتار گردیده اند و جهد بی توفیق دارند تا آیندهی روشنی برایشان دست وپا کنند.
اما کافیست که به سرگذشت پیشینیان توجه کنند. اگر طالبان از گذشته ی ننگین سران و رهبران نظام جمهویت درس عبرت نمی گیرند، به رفتار قلدر مآبانه ی ماموران دون رتبه ی آمریکایی در رابطه به نتایج نشست دوحه دست کم توجه نمایند.
در هر صورت اگر طالبان به نکات فوق توجه نداشته باشند، سناریوهای غم انگیز ذیل در انتظار آنان خواهد بود:
اولا: آمریکا به همین منوال از طالبان استفاده می نماید و گاهی با روی خوش و بعضا با پیشانی ترش با آنان ادامه می دهد. این روند تا زمانی ادامه دارد که گروه و یا طرف های دیگری پیدا شوند و تعهد به تامین منافع بیشتر آمریکا را بدهند.
در صورت حضور و وجود گروه ها و افرادی که تعهد به تامین منافع کامل آمریکا را بدهند و آمریکا نیز منافع شان را در آنها تشخیص دهد، بدون تردید طالبان از همان راهی که آمده اند برمی گردند و دوباره به همان القاب گذشته یعنی گروه تروریستی یاد می شوند.
ثانیا: آمریکا با حمایت از داعش و دیگر گروه های مخالف طالبان، فضا را برای آنان محدود ساخته و منافع کامل شان را از طریق آنان تامین می نمایند. سناریویی دومی کم و بیش در حال اجراست. حضور پر رنگ داعش و ایجاد چالش های امنیتی که اکنون طالبان با آن دست به گریبان اند، در حال حاضر بخشی از پلان آمریکاست.
اما به دلایل نامعلوم، آمریکا تااکنون به صورت جدی این مسئله را پیگیری ننموده و کم و بیش در حال اخطار و هشدار از این گزینه استفاده می نمایند. ولی در نهایت این وضعیت وخامت بیشتری به خود می گیرد و برای تامین منافع آمریکا چالش های متعددی در قبال طالبان ظهور خواهد کرد.
باتوجه به وضعیت شکننده ای که اکنون طالبان در دام آمریکا گرفتار آن هستند، بهتر است که در قدم اول اینها تمام تلاش شان را معطوف به رهای از دام آمریکا نمایند و سپس با ایجاد روابط حسنه با کشورهای همسایه و منطقه، تکیه گاه شان را به کشورهای منطقه و همسایه منتقل نمایند.
البته لازمه ای این تحول، جلب رضایت مردم افغانستان هستند. زیرا کشورهای منطقه بدون استثنا خواستار تامین حقوق انسانی تمام مردم افغانستان می باشند. البته تا هنوز دیر نشده است. طالبان فرصت این را دارند که دست از نقض حقوق زنان، حقوق اقلیت های مذهبی و قومی بر دارند و از سرکوب مخالفین سیاسی پرهیز کنند و به جای رعب و وحشت، فضای برادری و برابری را تامین نمایند.
رهبری این گروه در عمل نیز باید طبق دستور اسلام رفتار کنند. در این صورت بدون تردید، خواسته های مردم افغانستان تامین می گردد و کشورهای منطقه و همسایه نیز به طالبان احترام می گذارند و با شناسایی حکومت آنان آینده ای روشنی نیز برای طالبان ترسیم می گردد و در نهایت طالبان از دام آمریکا رهایی می یابد.
عایشه ببرک خیل، ژورنالیست
