دشمنی پاکستان و افغانستان
یک پیش فرض عمیقا آزادانه در رسانه‌ها و در میان صاحب نظران مطرح می‌شود و گفتمان موجود درباره روابط افغانستان و پاکستان را به شیوه‌ای بسیار تحریف شده شکل می‌دهد. این پیش فرض اینست که افغانستان و پاکستان دشمن است. اینکه گفته می شود که این دو کشور دشمن است، شامل دو ملت نیز می شود. در صورتی که ملت افغانستان و پاکستان نه تنها دشمن نیست، بلکه دارای روابط عمیق فرهنگی، دینی، اجتماعی و غیره نیز می باشد.
با این حال کالبد شکافی دشمنی پاکستان و افغانستان نشان می دهد که این دولت های دو کشور است که دشمن اند. ملت ها دارای مشترکات فراوان و روابط حسنه و در هم تنیده اند، اما دولت ها در هر صورت و در هر شرایطی باهم دشمن اند. دولت پاکستان، ظاهرا دشمن هر نوع حکومت حاکم در کابل است. چنانچه طی دو دهه گذشته، نظام مورد حمایت آمریکا و غرب در کابل، همیشه از سوی پاکستان به چالش کشیده شده است و اکنون امارت اسلامی طالبان که از دوستان دیرینه ی پاکستان محسوب می گردد نیز دارای روابط مخدوش و تیره با پاکستان است.
در چنین وضعیتی پرسش اساسی اینست که چرا پاکستان همیشه با نظام حاکم در کابل دشمنی دارد و هر نوع نظام مستقر در کابل را به چالش می کشد؟
دشمنی پاکستان و افغانستان
افغانستان در طول تاریخ از سوی پاکستان ضربه و صدمه دیده و دشمنی پاکستان و افغانستان آشکار بوده است. اغراق نیست اگر بگوییم که پاکستان همیشه از هر نوع حربه ی جهت تضعیف هر نوع نظام مستقر در کابل استفاده کرده است. در بسیاری از مقاطع سرنوشت افغانستان به دست جنرالان و سیاست مداران اسلام آباد، رقم خورده است. چهره ی کابل ویران در دوران جنگ های داخلی، نتیجه ی دخالت ها و نفوذ پاکستان در افغانستان بود.
پس از حادثه ی یازدهم سپتمبر، پاکستان راهنما و همراه قدرت های خارجی بود که آنها موفق به اشغال افغانستان گردید. ولی بعد از اشغال افغانستان و استقرار «نظام جمهوریت» در کابل، سنگ اندازی ها و کارشکنی های آزار دهنده ی پاکستان شروع شد و تا سال 2021 که آمریکا فرار و طالبان بر افغانستان مسلط گردید، اسلام آباد تمام قد از امارت طالبان حمایت نمود.
در آگست 2021 که طالبان بر افغانستان مسلط گردید، برخی سازمان‌ها در پاکستان شیرینی پخش کردند و برخی چهره‌های پاکستانی در رسانه‌های اجتماعی جشن گرفتند. رئوف حسن، دستیار ویژه نخست‌وزیر وقت پاکستان در توییتر با طعنه نوشته بود: «افغانستان در حال حاضر شاهد انتقال راحت قدرت از دولت فاسد اشرف غنی به دست طالبان است.آن‌چه آمریکا در افغانستان ساخته بود، همچون خانه‌ای پوشالی فروپاشیده است.»
اما به رغم آنهمه جشن و شیرینی و آنهمه حمایت و همکاری همانطور که مشاهده می گردد، امارت اسلامی هنوز سه ساله نشده که پاکستان با کارشکنی و دشمن تراشی در پی ایجاد تنش و چالش در قبال حکومت طالبان بر آمده است. در چنین وضعیتی ثابت می شود که اسلام آباد، با طالبان دوست و متحد نبوده است. پاکستان نه تنها با طالبان دوستی نداشته بلکه دشمنی شان را به اشکال مختلف نیز نشان داده و بدون هیچ اباء و اکراهی این دشمنی را ادامه می دهد.
با این حال بایستی در نظر داشته باشیم که دشمنی پاکستان با افغانستان به معنی دشمنی مردم پاکستان با مردم افغانستان نیست. این دشمنی در سطح دولت پاکستان با دولت و حتی مردم افغانستان است. ملت پاکستان پیوند عمیق فرهنگی و اجتماعی با ملت افغانستان دارد. دوستی مردم پاکستان با افغانها افزون بر اینکه بارها ثابت گردیده است، در غوغای اخراج مهاجرین افغانستانی توسط دولت پاکستان نیز به صورت واضح مشاهده گردید.
چنانچه در ویدیوها و تصاویری که از برخورد خشن پولیس پاکستان با مهاجرین افغان در شبکه های اجتماعی منتشر شده اند، دیده می شود که پاکستان ها چگونه در حمایت از مهاجرین در مقابل پولیس ایستاده اند و از مهاجرین و آوارگان بی پناه افغانستان حمایت می نمایند. با این حال اما، پولیس پاکستان افغانها را با خشونت و تحقیر اخراج کردند و متاسفانه ادامه نیز دارد.
یک پیش فرض اشتباه در رابطه به دشمنی پاکستان و افغانستان
همانطور که توضیح داده شد، کارشکنی ها و دشمن تراشی های دولت پاکستان در قبال افغانستان، تا اکنون از سوی رسانه ها و مطبوعات به پای ملت پاکستان ختم گردیده اند. زیرا اکثرا بنا را بر این دارد که پاکستان (شامل دولت ـ ملت)، با افغانستان و افغانها دشمنی دیرینه دارند. این در حالی است که وضعیت کاملا بر عکس این فرضیه است. زیرا مردم پاکستان و افغانستان افزون بر پیوند عمیق فرهنگی و اجتماعی، بعضا روابط خانوادگی و غیره نیز دارند و پاکستانی ها در مقاطع مختلف از افغانها حمایت نیز کرده اند.
بنابراین فرضیه ی دشمنی پاکستانی ها با افغانها، اشتباه است و این دولت پاکستان است که تحت تاثیر قدرت های غربی و به ویژه آمریکا و انگلیس در پی ویرانی افغانستان است. چه در گذشته و چه در حال حاضر، دولت پاکستان به خصوص سران ارتش این کشور با سازمان های جاسوسی آمریکا و انگلیس ارتباط نزدیک داشته اند و مطابق دستور العمل و یا دست کم تحت تاثیر آنها، تلاش دارند که منطقه را ناامن نمایند و افغانستان را به چالش بکشد.
با دولت پاکستان چه کار کنیم؟
اکنون که روشن گردیده است که دشمن اصلی افغانستان و افغانها دولت پاکستان است، بایستی چاره ی اساسی در رابطه به اینکه با دولت پاکستان چه کار کنیم، اندیشیده شود. هرچند طراحی یک نقشه ی راهبردی در رابطه با دشمنی پاکستان و افغانستان حوصله و فرصت بیشتر می طلبد و نیازمندِ بررسی ابعاد و جوانب گوناگون مسئله است، اما به صورت مختصر افغانستان به کمک کشورهای منطقه می تواند موارد ذیل را در دستور کار در قبال دولت پاکستان قرار دهد:
- سران و حتی کل ارتش دولت پاکستان، بدون تردید فرمانبر و یا دست کم تحت تاثیر سازمان های جاسوسی و استخباراتی بد نام آمریکا و انگلیس است. از اینرو طالبان بایستی متوجه باشند که آنها در حقیقت با نقشه ها و پلان های شومِ قدرت های خارجی طرف اند. به همین دلیل لازم است تا با گسترش روابط با کشورهای منطقه و همسایه ی در تلاش جهت کنترول نفوذ جواسیس قدرت های غربی و به ویژه آمریکا و انلگیس باشند. طالبان تحت هیچ شرایطی به تنهایی از پسِ این مهم بر نمی آیند، به همین خاطر بایستی با ایجاد روابط دوستی در منطقه تلاش نمایند تا کشورهای همسایه را نیز به همراه داشته باشند.
- ملت پاکستان و افغانستان، دوست و برادرند. بنابراین دشمنی دولت پاکستان با افغانها بایستی تفکیک شود واز طریق ملت پاکستان بر دولت این کشور فشار لازم آورده شود تا از روابط ارباب رعیتی ارتش پاکستان با سازمان های استخباراتی آمریکا و انگلیس جلوی گیری به عمل آید و استقلال ارتش پاکستان هرچه زودتر به دست آید.
بسم الله ختک
