سازمان ملل متحد در گزارشی اعلام کرد که شاخه خراسان داعش قصد دارد بر سفارتخانههای چین، ایران وهند در کابل، حملات تروریستی انجام دهد. به راستی چه دلایلی وجود دارد که داعش مراکز دیپلماتیک را نشانه گرفته است؟
اهداف شاخه خراسان داعش از حمله به سفارتخانهها
در ماههای اخیر شاخه خراسان داعش حملات پر تعدادی را علیه مراکز فعالیت خارجیها ترتیب داده که مهمترین آنها موارد ذیل میباشد:
حمله به سفارت پاکستان در سپتمبر ۲۰۲۲
حمله به سفارت روسیه در سپتمبر ۲۰۲۲
حمله به اقامتگاه دیپلماتها و سرمایهگذاران چینایی در دسمبر ۲۰۲۲
با نگاهی به نام کشورهایی که به مقرهای آنها حمله شده و کشورهایی که تهدید به حمله شدند یعنی روسیه، چین، پاکستان و ایران، در مییابیم که داعش قصد دارد مانع حضور دیپلماتیک کشورهایی شود که بیشترین تعامل را با حکومت طالبان داشتند. عدم حضور این کشورها طالبان را در تنگنای سیاسی قرار میدهد.
در ادامه به رویکرد چین، روسیه، ایران و پاکستان در قبال حکومت امارت اسلامی می پردازیم:
چین: در وهله اول تهدیدهای شبه نظامیان جنبش ترکستان شرقی در افغانستان برای این کشور موضوعیت دارد و مسئولان چینی خواهان مبارزه و سرکوب جدی ایغورها توسط امارت اسلامی هستند و در وهله دوم آنها به دنبال سرمایه گذاری در بخشهای معدنی افغانستان هستند و تاکنون چندین قرارداد اقتصادی را با حکومت طالبان منعقد کردهاند.
روسیه: این کشور در تلاش برای ایجاد ثبات امنیتی افغانستان است تا آسیای میانه از جمله تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان به میدان جنگ مبدل نشده و جنوب روسیه کماکان آرام بماند. برای روسیه که درگیر جنگ اوکراین است، وجود چالشهای امنیتی در مناطق جنوبیاش نمیتواند خبر خوبی برای آنها باشد.
ایران: ایران در تعامل با طالبان همواره خواستار تشکیل حکومت فراگیر بوده تا هم آرامش را به افغانستان بازگرداند و هم مرزهای شرقیاش جولانگاه تروریستها از جمله داعش و تجزیه طلبان بلوچ نشود.
پاکستان: کشوری که در حمایت و تعامل با امارت اسلامی به دنبال اهداف متنوعی است اما مهمترین خواسته رهبران پاکستان در ارتباط با طالبان، کنترول تحریک طالبان پاکستان است. گروهی که ارتباط نزدیکی با طالبان افغانستانی دارد و سران امارت اسلامی نقش میانجی میان دولت اسلام آباد و TTP را بازی میکنند.
هدف کلی از حملات طراحی شده علیه سفارتخانهها این است که طالبان را نسبت به تامین امنیت دیپلماتهای خارجی ناتوان معرفی کرده و در نتیجه باعث تخلیه مراکز دیپلماتیک و انزوای بیشتر افغانستان شوند.
جامعه جهانی باید درک کند افغانستان مانند یک بمب آماده انفجار است و تنها گذاشتن این کشور با مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن میتواند روزهای سیاهی را از نظر امنیتی برای منطقه ایجاد کند.
رویکرد فشار حداکثری بر طالبان با استفاده از داعش شاخه خراسان
در روزهای اخیر سفارت عربستان سعودی بدون اعلام رسمی بسته شده و دیپلماتهای آن از افغانستان خارج شدند. مقامات طالبان ادعا میکنند که دیپلماتهای عربستان موقتا افغانستان را ترک کردند. اما بنظر میرسد مسئله چیز دیگری باشد.
جوامع غربی و دنبالهرو هایشان ادعا میکنند برای تغییر رفتار حاکمیت طالبان در برخورد با مسائلی همچون حقوق بشر، حقوق زنان، دموکراسی و… از طریق به انزوا کشاندن افغانستان به نتیجه خواهند رسید، این در حالیست که کشورهای مدعی همچون عربستان، در مسائل یادشده برتری محسوسی نسبت به طالبان ندارند!
در کشور پادشاهی سعودی تا سال ۲۰۱۸ زنان اجازه درایوری نداشتند، تا امروز در این کشور هیچگونه انتخابات اساسی برگزار نشده و حقوق اقلیتها به شدت پایمال می شود.
با این حال کشورهایی که همیشه مظنون ردیف اول حمایت از داعش هستند امروز قصد دارند با استفاده از این گروه به اهداف خود در منطقه برسند.
- تداوم جاسوسی امریکا به بهانه مبارزه با داعش
وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرده است که ممکن است مواضع داعش را در افغانستان مورد هدف قرار دهند. به عبارت دیگر امریکا به بهانه مبارزه با داعش، به فعالیتهای استخباراتی خود در افغانستان مشروعیت میبخشد.
ایالات متحده پس از روی کار آمدن طالبان بارها اهدافی در افغانستان را مورد هدف قرار داده که در برخی موارد افراد ملکی قربانی آن بودهاند.
پیش از خروج امریکا از افغانستان، کارشناسان بارها نسبت به قدرت گرفتن گروههای تروریستی در پی خروج غیر مسئولانه ایالات متحده هشدار داده بودند اما جو بایدن رییس جمهور امریکا بدون در نظر داشت این مسائل، در ۳۰ اوت ۲۰۲۱ پایان ماموریت کشورش در افغانستان را اعلام کرد.
- توان عملیاتی شاخه خراسان داعش
ثناءالله غفاری معروف به شهاب المهاجر رهبر کنونی شاخه خراسان داعش است. بنا به گزارشات، نیروهای شاخه خراسان داعش ۶۵۰۰ نفر برآورد می شود که بیشترین نیروی آنها در ولایات ننگرهار،کنر و نورستان هستند.
منابع مالی داعش همچون گروههای تروریستی دیگر نامشخص است اما گفته می شود که شاخه خراسان این گروه به کشت مواد مخدر روی آورده است.
در شرایط اقتصادی افغانستان که مردم با فقر دست و پنجه نرم میکنند، داعش با منابع مالی تامین شده از کشت مواد مخدر میتواند به جلب و جذب جوانان فقیر و جویای کار روی آورد.
راه پاک کردن منطقه از تروریست های شاخه خراسان داعش
در شرایط حساس کنونی که مشکلات از هر طرف زبانه میکشد و تروریستان داعشی هم مقرهایی را برای جولاندن یافتهاند، نیاز است طالبان فرصتسوزی و شعارهای میانتهی را کنار بگذارند و حتی در همکاری با کشورهای منطقه، افغانستان را از حضور این تروریستان پاک کنند.
زیرا هدف داعش تنها متمرکز بر افغانستان نیست و آنچه مشاهده و برداشت میشود، این گروه و حامیانش تلاش دارند با استفاده از افغانستان و موقعیتی ژئوپلتیکی که این کشور دارد، تمام منطقه را بهچالش بکشد. آنوقت است که باید بگوییم: “تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل”
سید مهدی حسینی، آگاه مسائل افغانستان