مسئله آب افغانستان و ایران
بر پایه ی اخبار، تصاویر و کلیپ های منتشر شده طی چند روز گذشته آب از افغانستان وارد ایران گردیده است. آنچه که منابع محلی گزارش داده اند، نشان می دهد که آب از سد کمال خان و افغانستان وارد شمال ولایت سیستان و بلوچستان ایران در منطقه ی به اسم زهک رسیده و وارد بندِ (سد آبگیر) جریکه گردیده است.
این در حالی است که تا چندی قبل گمانه زنی ها و فرضیه های بسیار مغرض و گاها مخرب از سوی بسیاری از بنگاه های مطبوعاتی و رسانه ی مبنی بر عدم «نیت» صادقانه در میان طالبان در مورد تامین حقابه ی ایران، طراحی و ارایه می شدند و تلاش ها در رابطه به ایجاد تنش میان دو کشور به شدت دنبال می گردیدند.
بنابراین اکنون که آب از افغانستان به ایران رسیده است و فرضیه ها و گمانه زنی های مغرضانه در ارتباط با مسئله آب افغانستان و ایران، کاذب و دروغ از آب در آمده اند، لازم است تا در این رابطه تامل گردد و رفتارهای استراتژیک و راهبردی برای طرفین پیشنهاد گردد تا بهانه به دست مغرضان و دشمنان داده نشود که بتواند روابط دو کشور را دست کم در فضای مجازی مغشوش و متشنج نمایند.
مسئله آب افغانستان و ایران
کشورهای پائین دست معمولا به صورت طبیعی مستحق حقابه از کشورهای بالا دست است. این مسئله نه تنها در رابطه به افغانستان و ایران، بلکه در کل جهان از دیر باز وجود داشته است و قوانین بین المللی نیز بدان صراحت دارد. اما در رابطه به حقابه ی ایران از افغانستان، ضمن اینکه ایران از منظر جیوپلیتکی ـ جغرافیایی کشور پائین دست واقع شده و از آبها و رودخانه های افغانستان دارای حقابه است، معاهده ی آبی واضح و روشن نیز میان دو کشور به امضاء رسیده است که هیچگونه ابهامی باقی نگذاشته است.
سکوت طالبان و طرح فرضیه های تنش آلود میان دو کشور
جنگ و نا امنی و عدم حکومت پاسخگو در افغانستان تا سالهای قبل 2001، تامین حقابه ی ایران را با مشکلات و چالش های متعدد مواجه ساخته بود. اما پس از 2001 و تسلط نظام جمهوریت در افغانستان، حقابه ی ایران به انحاء مختلف تضییع گردید. زیرا حکومت افغانستان دست نشانده و تحت فرمان آمریکا و غرب قرار داشت.
استراتژیست های آمریکا ـ غربی، نیز تلاش می کردند تا روابط افغانستان را با کشورهای همسایه و به ویژه ایران، وارد یک منازعه و دشمنی تاریخی سازد. به همین دلیل اشرف غنی گستاخانه و بدون کمترین لحاظ ادب و حسن همجواری در رابطه به حقابه ی ایران، یاوه گویی می نمودند و رسانه های مزدور نیز آن را با آب وتاب پوشش می دادند تا منازعه ی خلق شود و خصومت تاریخی میان افغانستان و ایران به وجود آید.
واقعیت امر اینست که به لطف خویشتنداری ایرانیان در آن زمان، از هر نوع تنش و چالش در روابط میان دو کشور، جلوگیری به عمل آمد. اما پس از تسلط طالبان بر افغانستان، به دلیل اینکه حکومت طالبان از استقلال کامل برخوردار است، مقامات ایرانی بارها در رابطه به عدم تامین حقابه شان اعتراض کردند، ولی طالبان در مسئله آب افغانستان و ایران سکوت کردند و گه گاهی به مسائل خشک سالی و عدم آبکافی اشاره داشته و توضیحات کافی نداده اند.
سکوت طالبان متاسفانه شرایط را بغرنج ساختند و مغرضان و دشمنان دو کشور شروع به نظریه پردازی در زمینه مسئله آب افغانستان و ایران نمودند و فرضیه های مبنی بر اینکه طالبان اراده ی تامین حقابه ی ایران را ندارند، از طریق رسانه ها و بنگاه های مطبوعاتی شایعه ساختند. آنها در تلاش بودند و هستند که از هر ابزاری جهت برهم زدن روابط دو کشور کار گیرند تا تنش های منطقوی را به دستور اربابان شان افزایش دهند.
با این حال اینک آب از افغانستان به ایران رسیده است و حقایق روشن شده است، اراده ی طالبان در تامین حقابه ی ایران ثابت گردیده و شایعات و نظریه پردازی های مغرضان نیز بی اثر گردیده اند. این امر یک گام مثبت جهت شکست دشمنان دو کشور و همچنان خواسته ی مشروع مردم افغانستان و ایران اند. زیرا قبل از ایرانیان، مردم افغانستان به دلیل اینکه مسلمان اند و تحت هیچ شرایطی حاضر به تضییع حقوق دیگران نیستند، خواهان تامین حقابه ی شرعی ایران بودند و هستند.
باتوجه به آنچه که مورد اشاره قرار گرفت، یکی از مسائلی که طالبان بایستی با دقت بدان توجه نماید، اینست که جلوی هر گونه شایعه پراکنی و تنش افزایی را بگیرند و در رابطه به موضوعاتی مانند حقابه ی ایران، شفاف و روشن رفتار نمایند تا از ایجاد تنش جلوگیری به عمل آمده و نقشه و طرح های غربی ـ آمریکایی ناکام گردد.
زیرا ایجاد تنش میان افغانستان و کشورهای همسایه و به ویژه ایران، یکی از اهداف همیشگی آمریکا و غرب است که در تلاش اند تا از هر طریقی با دامن زدن به مسائل حساس، منازعه و مناقشه ی میان دو کشور ایجاد نمایند و با فرصت سوزی و هدر دادن منابع، جلوی پیشرفت افغانستان را بگیرند. از اینرو طالبان مسئول است تا منافع علیای افغانستان را در نظر بگیرند و از ایجاد تنش با همسایه ها بپرهیزد و به جای آن از فرصت ها و امکانات استفاده نموده کشور را آباد نمایند.
نقیب الله جمشید
