حملات اخیر گروه تروریستی داعش، نگرانیهای امنیتی در منطقه را بهشدت افزایش داده است. این نگرانی ها را می توان در گزارش اخیر آنتونیوگوترش سرمنشی سازمان ملل متحد و اظهارات وزیر خارجه روسیه، نماینده دائمی ایران و پاکستان در سازمان ملل متحد ردیابی کرد. گزارش سازمان ملل متحد و واکنش مقامات سیاسی کشورها، نشاندهنده تهدید جدی و مستمر داعش برای منطقه و افغانستان میباشد. در این تحلیل، به بررسی نقش طالبان در مبارزه با داعش، تاثیر مخرب پاکستان در تقویت این گروه، و ضرورت اقدام جمعی کشورهای منطقه برای مقابله با این تهدید پرداخته میشود.
حملات اخیر گروه تروریستی داعش و تاثیرات آن
از زمان تسلط طالبان، داعش خراسان حملات متعددی را در افغانستان انجام داده است که بسیاری از آنها به ویژه در مناطق شهری و مراکز مذهبی و آموزشی بودهاند. به عنوان مثال، حملات انتحاری در مساجد شیعیان و مدارس دخترانه، که منجر به کشته و زخمی شدن دهها نفر شده، نشان از راهبردهای بیرحمانه و تهاجمی این گروه دارد. علیرغم انکار طالبان، مطالعات میدانی و گزارش اخیر سرمنشی سازمان ملل متحد نشان می دهند که این گونه حملات از سوی گروه تروریستی داعش کماکان ادامه دارد. طبیعی است که حملات داعش نه تنها به بیثباتی بیشتر در افغانستان منجر میشود، بلکه تلاشهای طالبان برای جلب اعتماد بینالمللی را نیز تحت الشعاع قرار میدهد.
داعش، تولید شده اتاق فکر کاخ سفید
نباید از نظر دور داشت که گروه تروریستی داعش بهعنوان محصول اتاق فکر کاخ سفید و با هدف ناامنسازی و بیثبات کردن کشورهای منطقه و خاورمیانه ایجاد شده است. این سیاستها، که با هدف دستیابی به منافع استراتژیک در منطقه پیاده شدهاند، به ضرر ثبات و امنیت جهانی تمام میشوند. منابع مختلفی به نقش آمریکا در شکلگیری و تقویت داعش اشاره کردهاند، که با هدف ایجاد فشار و کنترل بر کشورهای منطقه انجام شده است.
نقش مخرب پاکستان و حمایت از داعش
نقش پاکستان در تحولات امنیتی افغانستان همواره مورد بحث و انتقاد بوده است. تحلیلهای مختلف نشان میدهد که پاکستان نقش کلیدی در تقویت و حمایت از گروههای تروریستی در افغانستان و منطقه، از جمله داعش داشته است. برخی تحلیلگران معتقدند که عناصر درون حکومت پاکستان، به ویژه برخی از نهادهای امنیتی این کشور، به طور غیرمستقیم از گروههای تروریستی مانند داعش خراسان حمایت میکنند.
این حمایتها میتواند شامل فراهم کردن پناهگاههای امن، تسهیل در تأمین مالی و تجهیزات و حتی آموزش نظامی باشد. هدف اصلی از این حمایتها، حفظ نفوذ پاکستان در امور داخلی افغانستان و مقابله با نفوذ هند و دیگر قدرتهای منطقهای است. این اقدامات مخرب میتواند به تداوم بیثباتی در افغانستان و افزایش تهدیدات امنیتی برای کل منطقه منجر شود. بدین جهت کشورهای منطقه باید با هوشیاری نسبت به این مسئله، راهکارهای مناسبی برای مقابله با این تهدیدها تدوین و اجرا کنند.
ضرورت تعامل طالبان با همسایگان و منطقه
با توجه به گستردگی تهدیدات داعش خراسان و تاثیرات آن بر امنیت منطقهای، همکاریهای مشترک منطقهای ضروری به نظر میرسد. کشورهای همسایه افغانستان، از جمله ایران، پاکستان، تاجیکستان و چین، نیازمند تقویت همکاریهای امنیتی و اطلاعاتی با طالبان و یکدیگر هستند تا بتوانند به صورت هماهنگ و موثر با تهدیدات تروریستی مقابله کنند.
ایجاد یک جبهه متحد منطقهای نه تنها به کاهش فعالیتهای داعش خراسان کمک میکند، بلکه میتواند به تقویت ثبات و امنیت در کل منطقه منجر شود؛ لذا از طالبان انتظار میرود که بهجای انکار واقعیت، به تعامل مؤثر با همسایگان و کشورهای منطقه بپردازند و با همکاری جمعی، اقدامات لازم برای نابودی داعش را در دستور کار قرار دهند. همکاریهای منطقهای میتواند به تبادل اطلاعات، تقویت مرزها و عملیاتهای مشترک ضدتروریستی منجر شود که همه اینها برای مقابله با داعش ضروری هستند.
پیامدهای بیتوجهی به تهدید داعش
کشورهای منطقه و طالبان باید آگاه باشند که هرگونه بیتوجهی و کوتاهی در مقابله با تروریستهای داعشی، عواقب بدی به دنبال خواهد داشت. افزایش حملات تروریستی، ناآرامیهای داخلی و بیثباتیهای گسترده، تنها بخشی از پیامدهای ناگوار این بیتوجهی است. لذا، یک اقدام جمعی و هماهنگ برای نابودی این گروه تروریستی از ضرورتهای اصلی منطقه بهشمار میآید.
هشدار به طالبان
به عنوان یک شهروند افغانستانی، هشدار به طالبان را حق و تکلیف خود می دانم که با قاطعیت و جدیت با تروریستها، به ویژه داعش، مبارزه کنند و این تهدید جدی را از میان بردارند. هرگونه کوتاهی و اهمال در این زمینه، نهتنها به زیان مردم افغانستان، بلکه به زیان امنیت و ثبات منطقه خواهد بود و این را هم می دانیم این مبارزه نمی تواند انفرادی باشد و انتظار میرود که طالبان با تعامل و همکاری با کشورهای همسایه و منطقه، به این معضل اساسی پایان دهند.
و سخن آخر اینکه:
در شرایط کنونی، همکاری و تعامل میان طالبان و کشورهای منطقه برای نابودی گروه تروریستی داعش از اهمیت بالایی برخوردار است. اقدامات مشترک و هماهنگ میتواند به کاهش تهدیدهای تروریستی و افزایش امنیت و ثبات در منطقه منجر شود. همه کشورها باید با شناخت دقیق تهدیدها و همکاری در مقابله با آنها، به ایجاد آیندهای امن و باثبات برای مردم منطقه کمک کنند.
تمنا پوپلزی