آتش بس میان حماس و اسراییل نقطه ی پایان جنگی است که به پس از عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر 2023، یعنی حدودا یک سال و نیم پیش برمی گردد.
اما چرا طوفان الاقصی راه اندازی شد؟
طوفان الاقصی یک عملیات فوق سری و فوق حرفه ای کماندویی بود که از جانب شاخه ی نظامی حماس، شاخه ی القسام که نام یکی از شهدای حماس می باشد بر علیه مواضع اسرائیل در فلسطین اشغالی راه اندازی شد که در نتیجه ی آن برخی از مناطق اشغالی به صورت موقت آزاد و تعدادی از ساکنین اسراییل به اسارت گرفته شدند.
چرا این اسارت صورت گرفت؟ آیا این یک عمل تروریستی و غیر انسانی نیست؟
عملیات طوفان الاقصی آخرین گزینه ی حماس، بعد از رایزنی های متعدد از طرف کشورهای اسلامی با اسراییل به منظور آزادی اسرای حماس بود. چندین هزار فلسطینی از مردم غزه در دست اسراییل اسیر بوده و هستند که حماس درخواست آزادی آنها را از طریق راه های متعدد مسالمت آمیز با اسراییل مطرح کرد و هر بار یادآور میشد که تمایلی به استفاده از راه های نظامی ندارد؛ اما اسراییل هربار با گردن کلفتی و نگاه از بالا به پایین صبر حماس را امتحان میکرد تا اینکه این گیر و دارها سرانجام به عملیات طوفان الاقصی انجامید. در نتیجه ی عملیات طوفان الاقصی تعداد 200 تا 250 نفر از اسراییلی ها توسط حماس به اسارات گرفته شدند. حالا دیگر اسراییل برگ برنده ای در دست نداشت و حماس میتوانست با زبان خود اسراییل با او وارد گفتگو شود و دم از تبادل اسرا بزند.
چه شد که این گفتگو صورت نگرفت و اسراییل برای تلافی آن از هیچ اقدام غیر انسانی دریغ نکرد؟
عمق پیشروی حماس به سرزمین های تحت اشغال اسراییل، وارد کردن ضربه و تلفات به نظامیان اسراییلی و به اسارت گرفتن نظامیان صهیونیست از داخل اسراییل و انتقال آنها به پایگاه ها ی حماس، از جانب یک گروه بسیار محدود و تحت محاصره به نام حماس بر علیه گردن کلفت خاورمیانه و یگانه قدرت هسته ای خاورمیانه، بار بدنامی و بی حیثیتی سنگینی را برای اسراییل رقم زد و نتانیاهو را بر آن داشت تا وارد یک عملیات تلافی جویانه شود. از طرفی، همزمانی این عملیات با افزایش اعتراضات یهودیان ساکن اسراییل بخاطر فساد گسترده ی مالی، اخلاقی، اداری و … نتانیاهو در داخل اسراییل، می توانست بهانه ی خوبی باشد برای تداوم حملات بر غزه به خاطر تمرکز و جهت دهی افکار عمومی داخلی در اسراییل بر یک دشمن مشترک که مسلمانان و مردم غزه و نظامیان حماس بودند و چنین شد که نتانیاهو بهانه را برای تداوم یک و نیم ساله ی جنگ جور دید.
اهداف نتانیاهو از این اقدامات تلافی جویانه
حذف و نابودی کامل حماس، بازگرداندن یهودیان به شمال باریکه غزه و تخلیه ی آن از مسلمانان غزه و آزادی کامل اسرای اسراییلی در بند حماس از اهداف برجسته ی نتانیاهو بود که به بهانه ی آنها هر کاری که میتوانست را به مدت یک سال و نیم انجام داد. طبق آمار ارائه شده ۳۷ میلیارد دالر خسارات مستقیم اولیه اشغالگران به غزه است و نزدیک به ۵۵ هزار نفر شهید و مفقود شده‌اند که بیش از ۷۰ درصد آنها زن و کودک هستند. اسراییل در حملات هوایی خود بیمارستان ها، مکاتب، پناهگاه های سازمان ملل متحد که فقط در آن افراد ملکی پناه گرفته بودند را هدف قرار داد و در نتیجه ی این حملات صدها خبرنگار، امدادرسان سازمان ملل متحد، امدادرسان صلیب سرخ با وجودی که نه مسلمان بودند و نه از اهالی غزه، از بین رفتند.
اسراییل در این خیال بود که می تواند با از بین بردن اسماعیل هنیه، سید حسن نصرالله و یحیی سنوار سران حماس و حزب الله، خطر را کاملا از سر بگذراند، اما نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه حملات و اعتراضات جهانی بر علیه او شدت یافت. جهان با صهیونیسم خونخوار آشنا شد، حقانیت و مظلومیت مردم فلسطین به دنیا ثابت شد، حرکت ها و اعتراضات جهانی علیه صهیونیزم شدت یافت، هیمنه پوشالی اسراییل در هم شکست و در نهایت هم در حکم نهایی دادگاه بین المللی لاهه بنیامین نتانیاهو به عنوان یک فرد نسل کش جنگی و جنایتکار محکوم شد و کار به جایی کشید که نتانیاهو به هر سرزمینی پا بگذارد توسط همان کشور بازداشت و به نهادهای مربوط به دادگاه کیفری بین المللی سپرده خواهد شد. چنانچه اسپانیا و برخی دیگر از کشورهای اروپایی این مورد را اعلان نموده اند.
سرانجام در نهایت این گیر ودارها بالاخره آتش بس میان حماس و اسراییل شکل گرفت. اسراییل در تمام این مدت از تمام گزینه های روی میزش استفاده کرد و از هیچ اقدامی از ترور شخصیت های مخالف خودش گرفته تا بمباران مکاتب، بیمارستان ها و لابی هایی که در آمریکا و اروپا و حتی برخی کشورهای خائن اسلامی داشت دریغ نکرد. اسراییل دیگر به نقطه ای رسیده بود که آرام آرام زنگ خطر مشروعیت حمله به اسراییل در میان کشورهای مختلف را به گوش می شنید و با توجه به هزینه های کمر شکن جنگ وادار به پذیرش آتش بس شد.
با این حساب پیش بینی می شود در پسا 2025 دیگر نتانیاهو در انظار جهان دیده نخواهد شد و برای تحمل این بار سنگین به گوشه ای انزوا خواهد گزید و چهره ی دیگری برای نخست وزیری اسراییل روی کار خواهد آمد.
بنابر موارد متذکره در این یادداشت، اسراییل نه حماس را از بین برد، نه به مناطق شمالی غزه دست پیدا کرد و نه هم در آزاد سازی کامل اسرای خودش موفق شد؛ بلکه طبق توافق صورت گرفته در مرحله ی نخست 1750 اسیر فلسطینی در مقابل 33 اسیر اسراییلی رها خواهند شد. علاوه بر اینها اسراییل حق ممانعت برای کمک رسانی به مردم غزه را در مرزها نخواهد داشت و بار سنگین عقب نشینی زیاد و بدنامی برای قلدر خاور میانه به این زودی ها قابل جبران نخواهد بود.
الهام قاسمی
