ترامپِ غنی و ترامپِ عبدالغنی
اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا در مورد افغانستان و اینکه می‌خواهد پایگاه بگرام و تسلیحات برجامانده از نیروهای امریکایی در این کشور را از طالبان پس بگیرد، با واکنش تند حکومت سرپرست طالبان مواجه شد.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت با خواب و خیال خواندن این اظهارات ترامپ گفته است: این تسلیحات به‌عنوان غنیمت گرفته شده و از آن برای دفاع از استقلال و نظام اسلامی استفاده می‌کنیم. مجاهد با هشدار به امریکا می‌افزاید: ما اداره اشرف غنی نیستیم که هرچه امر کنید همان‌طور عمل کنیم.
وقتی غنی تحقیر شد
این کنش و واکنش، برگ دیگری از دیروز را باز می‌کند. زمانیکه غنی قدرت را در اختیار داشت و به‌عنوان یک سرباز امریکا و ترامپ، مسئولیت داشت تا منافع واشنگتن را تامین کند. زمانیکه ترامپ در دوره پیشین ریاست جمهوری خود به پایگاه بگرام آمد و اشرف غنی را در بین سربازان خود جا داد، این حرکت با واکنش‌های گسترده مواجه شد و همه از اینکه غنی تا آن حد خود را تحقیر کرده، نفرت و انزجار خود را اعلام کردند.
کارنامه بیست ساله امریکا در افغانستان مملو از خیانت بود که با دخالت مستقیم حتا در انتخابات ریاست جمهوری، شخصی مثل غنی را به‌عنوان رئیس جمهور انتخاب می‌کرد تا سیطره خود را در این کشور حفظ کند و منافعش همچنان تامین باشد. با این حال ترامپ وقتی دید با آنهمه هزینه و تلفات نیروی انسانی، نتوانسته در برابر طالبان به‌پیروزی دست پیدا کند، پشت درهای بسته با این گروه گفت‌وگو کرد و با خیانت به غنی، خروج خود را از افغانستان آغاز کرد.
غنی بازی خورد
محمد اشرف غنی چوب خیانت به مردم افغانستان و بردگی به امریکا را خورد و در نهایت نتوانست قدرت خود را حفظ نماید و مجبور شد فرار کند. با رویکار آمدن طالبان، این گروه مواضع ضد امریکایی خود را حفظ کرده و مدام علیه دخالت‌های امریکا واکنش‌های خود را اعلام کرده‌است.
نزدیکی طالبان با کشورهای منطقه
اشرف غنی کوچکترین کاری برای رشد اقتصادی کشور انجام نداد و یا کاری نکرد که افغانستان از استقلالیت حداقل نسبی برخوردار باشد، ولی طالبان در سه و نیم سالی که قدرت را در اختیار دارند، پروژه‌های بزرگ اقتصادی را افتتاح و برای جلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی اعتمادسازی کرده‌اند. هرچند تابه امروز هیچ کشور دنیا، حکومت طالبان را به‌رسمیت نمی‌شناسد، ولی اکثر کشورها بویژه کشورهای منطقه، تعامل نزدیک اقتصادی و سیاسی با حکومت فعلی دارند.
خصلت استقلال‌طلبانه و زیر بار امریکا نرفتن طالبان باعث شد که ترامپ در نخستین روزهای کاری خود، کمک‌های بشردوستانه امریکا به افغانستان را قطع نماید. او ادعا نمود که این کمک‌ها به طالبان داده می‌شود، در حالیکه معتبرترین نهادهای بین‌المللی در چندین گزارش اعلام کردند که کمک‌های بشردوستانه به دست طالبان نه، بلکه از طریق نهادهای داخلی، بین مردم افغانستان توزیع می‌شوند.
قطع کمک‌های امریکا به افغانستان بدون شک چالش‌هایی را برای طالبان به‌وجود می‌آورد، ولی نگاه اقتصادی طالبان می‌تواند در آینده نه‌چندان دور اقتصاد افغانستان را نجات دهد. توجه به منابع داخلی، استخراج معادن و جلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی از مهم‌ترین دستاوردهای حکومت سرپرست طالبان می‌باشد که می‌تواند تحریم‌های ناشی از امریکا را باطل کند و در تعامل با کشورهای منطقه، اقتصاد کشور را از فروپاشی نجات دهد.
تفاوت ترامپِ زمان محمد اشرف غنی و ترامپِ عبدالغنی در همین نکته است که غنی رسما در خدمت امریکا بود و هیچ کاری را بدون مشورت واشنگتن انجام نمی‌داد. اما در مقابل طالبان در کنار دستاوردهای مهم سیاسی، اقتصادی و امنیتی، توانسته اند اعتمادسازی کنند و حتا کشورهایی که به‌شدت از سرمایه‌گذاری و تعامل با افغانستان هراس داشتند را به کابل بکشانند.
در نهایت تعامل میان طالبان و کشورهای منطقه، شاه‌کلیدی است که با آن می‌توانند مشکلات اقتصادی را برطرف و تحریم‌ها را خنثی نمایند. بدون شک در این مسیر مشکلات زیادی را تجربه خواهند کرد، ولی باید به‌نیازهای داخلی کشور توجه کرده و نیز حمایت‌های هرچه بیشتر مردم را با خود داشته باشد.
الیاس احمدی
