حیلت و دخالت؛ سیاست امریکا در قبال افغانستان
مداخله همیشه تجاوز و کشتار و بهآتش کشیدن نیست، بلکه مداخله زمانی است که یک دولت با افکار امپریالیستی، خود را درگیر امور یک کشور مستقل دیگر میکند و هدف از این مداخله ممکن است سرنگونی کامل نظام آن کشور باشد یا میتواند اقدامی خاص با هدف تأثیرگذاری بر اقتصاد، انتخابات یا امور داخلی آن کشور باشد.
امریکا از جمله کشورهایی است که همواره سعی کرده برای حفظ هژمونی خود، بر امور دیگر کشورها مداخله نماید و این سیاست پس از جنگ جهانی دوم و خصوصا بعد از سال 2000 شدت گرفت که نخست به افغانستان در سال 2001 حمله نظامی کرد و مدعی بود که این کشور در چنگال تروریسم گرفتار شده و آمده که آنرا نجات دهد. به تعقیب آن مداخله در امور عراق و بعضی کشورهای دیگر بود. مفاهیم دموکراسی، آزادی، حقوق بشر و زنان که واشنگتن زیر آن خود را پنهان کرده و مدعی دفاع از آنها است، هیچگاه برای این کشور ارزشی نداشته و مرتبا و مکررا این اصول را زیر پا کرده است.
امریکا مدعی بود که افغانستان به چنگال تروریسم افتاده و حمله کرد تا آنرا نجات دهد، ولی با این ادعا، این کشور را اشغال و در مدت زمان 20 سال، نهتنها از نابودی تروریسم خبری نشد، بلکه گروههای تروریستی یکی پی دیگری اعلام حضور کردند و در جهت ناامنسازی افغانستان فعال شدند. مرکز ضد تروریسم کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS ATC) در سال 97 اعلام کرد که بنا بر پیش بینیهای انجام شده بیش از ۲۰ گروه تروریستی تنها در افغانستان فعالیت میکنند.
سیاست امریکا در قبال افغانستان: اهداف امریکا از ناامن نگه داشتن افغانستان
همانطور که یادآوری شد، دخالت، هسته سیاست امریکا را شکل میداد/میدهد و مبتنی بر همین سیاست و برای حفظ هژمونی و رقابت با رقبای منطقهای، واشنگتن از گروههای تروریستی حمایت میکرد/میکند تا در زمین افغانستان علیه منافع ملی این کشور فعالیت کنند و در چنین وضعیتی، زمینه برای حضور بیشتر این کشور و نیروهای خارجی مهیا بود و آنرا تداوم میبخشید.
در سیاست داخلی افغانستان نیز واشنگتن حکومت وابسته به خود را رویکار آورد تا بههیچ عنوان نتواند متکی بهخود باشد و در واقع در پی مداخلات امریکا بود که اغلب شکافهای سیاسی و اجتماعی باقی ماند که تاهنوز بهبود نیافته است. ویرانی اقتصادی که جای خود را دارد و این امریکا و حکومت دستی امریکا بود که هیچ تلاشی برای بهبود وضعیت اقتصادی انجام نداد و مشکلات اقتصادی هنوز در سطح کلان وجود دارد که حاکمان و مردم را مجبور میکند اقتصاد را از پایه بازسازی کند.
- افغانستانِ پسا خروج امریکا
بهتازگی تاموست، نماینده ویژه امریکا در امور افغانستان در جلسه استماع کنگره گفته است که داعش خراسان و جاهطلبی این گروه برای ضربه زدن به امریکا برای او نگرانکننده است. او همچنین گفته که برای ثبات منطقه و منافع امریکا و پاکستان، باید به تلاشهای هماهنگ برای از بین بردن گروه تحریک طالبان پاکستان در داخل افغانستان امیدوار بود.
این نکات، مطالب مهمی را بیان میکند، زیرا تروریسم همیشه برای جهان یک خطر جدی محسوب میشود و کشورهایی هستند که با حمایت از تروریستان، منافع خود را تامین میکنند. ولی نکته مهم اینجاست که خود امریکا حامی تروریسم منطقهای و جهانی است و گروهی که بدان میگویند داعش، توسط همین امریکا برای اهداف منطقهای تاسیس و حمایت شد. بناءً آنچه نماینده امریکا در مورد نگرانیهایش از داعش میگوید، حیلت دیگری در جهت دخالت بر اوضاع افغانستان و منطقه میباشد.
آنچه ثبات منطقه را تهدید میکند، دخالتهای امریکا بوده، نه مسئله یا مورد دیگری که در خود منطقه سبز کرده باشد. فکت مهم در این سخنان همین است که از واژههای داعش و تحریک طالبان پاکستان در داخل افغانستان استفاده کرده و این یعنی میخواهد جنگ روانی را نخست راهاندازی کند تا با استفاده از آن بر امور داخلی افغانستان دخالت داشته و مداخله دیگری را رقم بزند.
سید الیاس احمدی