? مسلم اخلاقی
ژاک دریدا فیلسوف الجزایری تبار فرانسوی گفته بود که همیشه خشونت را باید طوری توصیف کرد که هرگز از کلمه ای خوب استفاده نشود. در همین راستا، در تبیین و توضیح مقابلهی طالبان با مسئله ای حقوق زنان و به ویژه آموزش دختران، نیز باید طوری عمل کرد و به گونه ای توصیف نمود که هیچگاه کلمه«خوب» در آن به کار نرود. زیرا تضییع حقوق زنان و امتناع از آموزش دختران افغان، در نوعی خود خشونتی استثنایی و شوکه کننده است که تنها و فقط در افغانستان تعمیل می گردد.
در همین حال متاسفانه با آنکه عنقریب به دوسال از عمر حکومت طالبان می گذرد، اما هیچ امیدی مبنی بر بازگشایی مکاتب بالاتر از صنف ششم و دانشگاهها به روی دختران وجود ندارد. افزون بر این اشتغال و کار کردن زنان نیز در نهادهای داخلی و خارجی به صورت کامل مسدود است و طالبان به شدت با این مسائل مقابله می نمایند. از آنجا که حق آموزش یکی از حقوق های بنیادین بشر است و تمام انسان ها مستحق برخورداری از این حق است و هیچ کسی نمی تواند دست به نقض این حق بنیادی بیازند، لازم است تا اهداف و پیامدهای امتناع طالبان از آموزش دختران و کار زنان، مورد تحلیل و تبیین قرار گیرد.
ممنوعیت تحصیل دختران افغانستان: عقب‌ماندگی، نه راهبردی برای آینده
اهداف امتناع طالبان از آموزش دختران افغان و کارِ زنان
با آنکه طالبان متشکل از جنگجویانِ بی سواد است، اما بسیاری از رهبران و نخبه گان آنان افرادی تحصیل کرده و با سواد هستند. دست کم بسیاری از رهبران و فرمانده هان درجه اول طالبان سواد مذهبی دارند و در مدارس دینی تحصیل کرده اند. بنابراین فرضیه های مبنی براینکه طالبان ممکن است از حقوق بنیادین بشری و انسانی زنان و دختران غافل و بی خبر باشند، نادرست است.
در تحلیل و تبیین رفتار اجتماعی گروه طالبان می توان گفت که آنها نیز در دامن زنان زاییده و بزرگ شده اند. آنها نیز در کانون خانواده گی و ساختار و بافتار اجتماعی شان دارای خواهر، مادر، همسر و دختر می باشند و بدون استثنا طالبان نیز مانند دیگران تعلق خاطری عمیق به خواهران، مادران، همسران و دختران شان دارند. از این رو فرضیاتی مبنی بر اینکه طالبان در سرشت خویش با زنان خصومت و دشمنی دارند و از حضور آنان در جامعه تنفر دارند، نادرست است.
باتوجه به اینکه طالبان سواد و درک حقوق بنیادین بشری و انسانی زنان را دارند و همچنان در ساختار خانوادگی شان با زنان نمی توانند هیچ نوع خصومتی و دشمنی داشته باشند، پس دلیل و هدف اصلی آنها از امتناع و مقابله با تحصیل و آموزش دختران افغان و کار و اشتغال زنان چیست؟ این در حالیست که تااکنون هیچ یکی از مقامات و مسئولین طالبان به صورت واضح و صحیح دلایلی امتناع شان از حضور و کار زنان و همچنان تحصیل و آموزش زنان را ارایه نکرده است.
دلایلی که طالبان تا اکنون در رابطه به ممنوعیت تحصیل دختران و کار زنان به خورد رسانه ها، جهان و مردم افغانستان داده است، معمولا به شدت ساده لوحانه و بیشتر پیش پا افتاده بوده است. از جمله دلایلی آنها، عدم لباس مناسب دختران، اختلاط صنوف، عدم فضا و مکان های محرم و امن جهت تحصیل و آموزش دختران افغان بوده اند. از آن طرف دلایلی پیش پا افتاده تر در رابطه به ممنوعیت کار زنان در نهادهای خارجی و داخلی ارایه کرده اند و می کنند که تحت هیچ شرایطی اذهان را اقناع نمی توانند.
به دلیل عدم دلایل کافی از سوی طالبان در رابطه به ممنوعیت تحصیل دختران و کار زنان، تحلیلگران بیشتر اعتقاد دارند که اهدافی سیاسی در پس این تصمیم آنها نهفته است و آنان با تضییع حقوق زنان، حقوق اقلیت ها و تحمیل خشونت های فزاینده در قبال مردم افغانستان، در تلاش اند تا طبق منوال گذشته از جهانیان امتیازاتی بیشتری کسب کنند و مقاصد شان را به کرسی بنشانند. زیرا طالبان طی دو دهه گذشته به صورت فزاینده به جنگ پرداختند و نیز از طریق خشونت و جنگ فرسایشی بود که در نهایت موفق گردیدند.
بنابراین می توان گفت که اهدافی که طالبان در امتناع از تحصیل دختران و کار زنان دنبال می کنند به صورت خلاصه می تواند چنین باشد:
- تحمیل دیدگاه و نظرات خود شان بر جهان و مردم افغانستان.
- کسب امتیازاتی بیشتر.
- مقابله با طیفی از دموکراتهای که طی دو دهه گذشته رشد کرده اند و پدید آمده است.
پیامدهای امتناع طالبان از آموزش دختران افغان و کار زنان
آنچه که در رابطه به دلایل، مقاصد و اهداف طالبان در رابطه به مسئله ای آموزش دختران و کارِ زنان ارایه می گردد، بدون تردید راهگشاست. اما هیچ تغییری در وضعیت کنونی ایجاد نمی تواند و نمی کند. به عبارت بهتر اینکه طالبان به مقاصد سیاسی و یا اینکه به اهداف و سلیقه های شخصی جلوی تحصیل دختران را گرفته است و زنان را از کار منع کرده اند، هیچ تاثیری بر وضعیت زنان و دختران افغانستان ندارند. زیرا آنها به هر دلیلی اکنون عنقریب به دوسال می شود از تحصیل و آموزش و کار و حضور در جامعه محروم اند. بنابراین پیامدهای این واقعیت بدون تردید برای افغانستان و افغانها در هر صورت ویرانگر و تباه کننده خواهد بود.
تحصیل دختران افغان، تعیین کنندۀ آینده افغانستان
بدون تردید یکی از عوامل اساسی معضل کنونی افغانستان، بی سوادی جامعه است. جامعه ی بی سواد محتوم به تباهی و ویرانی اند. ادامه ی روند کنونی سرنوشت نسل های اینده را در دام بی سوادی و تباهی گرفتار می نمایند. از منظر جامعه شناسی خانواده ها اساس جوامع اند و در کانون خانواده ها نیز زنان نقش اساسی دارند. بنابراین چشم انداز آینده افغانستان با زنان بی سواد، همچنان مبهم و تیره اند.
زنان در کنار مردان در حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می توانند نقش اساسی داشته باشند. بنابراین جلوگیری از آموزش دختران افغان و کار زنان، بخش عمده ی نیروهای کاری در حوزه های عمومی اوضاع اقتصادی ـ اجتماعی را بیش از بیش به سمت فروپاشی و نابودی سوق می دهد.
بنابراین طالبان با ممناعت دختران و زنان از تحصیل و کار، بدون تردید بزرگترین خیانت ملی را در حق مردم افغانستان، انجام می دهند و جنگها و خشونت های کنونی را در آینده نیز انتقال و تداوم می بخشد و افغانستان را برای همیشه فقیر، متزلزل و در سراشیبی قرار می دهند.
- طالبان، غافل از پیامدهای منفی منع آموزش دختران افغان
ممکن است طالبان اکنون سرمست قدرت و حاکمیت باشد و به پیامدهای تباه کننده ی ممنوعیت تحصیل و کارِ دختران و زنان توجه نکنند و با یک دندگی به تداوم وضعیت کنونی ادامه دهند و با نقض حقوق بنیادین انسان ها در پی کسب امتیازات و رسیدن به مقاصد شان باشند، اما دیر یا زود خواننده گان و آینده گان این عمل طالبان را به نقد کشانده و از آنان به عنوان بدنامان تاریخ یاد خواهند کرد.
بنابراین طالبان بایستی در رابطه به تصمیم شان در مورد ممنوعیت تحصیل و آموزش دختران افغان و کار زنان تجدید نظر کنند و دست از بازی دادن مردم افغانستان و جهانیان بر دارند و به این دور باطل و تباه کننده خاتمه دهند.
طالبان باید بدانند: اکنون که افغانستان را در اختیار دارید و حاکمان بلامنازع تمام خاک کشور هستید و به قول خود تان غرب و آمریکا را با تمام قدرت اش شکست داده اید و اذعان و افتخار می نمایید که در این نبرد خدا با شما بوده است که به چنین موفقیتی نایل گردیده اید، اینک از خدا بترسید و دست از تضییع حقوق دیگران، زنان، اقلیت های مذهبی و قومی بردارید و بگذارید که دختران به تحصیل و زنان به کارشان ادامه دهند و سرانجام افغانستان را از بلاهت و فلاکت نجات دهند.
مسلم اخلاقی، تحلیلگر
