حمله به گردشگران خارجی در بامیان
روز جمعه (28ثور)، در اثر حمله تروریستی که به هدف کشتن و تیرباران گردشگران خارجی و مردم عام در بازار بامیان صورت گرفته است ۶ تن به‌شمول ۳ گردشگر خارجی کشته و ۷ تن دیگر که چهار تن شان خارجی بودند، زخمی شدند. گروه داعش مسئولیت حمله بر گردشگران خارجی و غیرنظامیان در ولایت بامیان را بر عهده گرفت. این حمله در ادامه ی حملات گذشته مانند حمله به نمازگزاران در هرات و حملات خونین پیش از آن؛ ادعای تامین امنیت سرتاسری توسط طالبان را به صورت جدی به چالش کشیده و متاسفانه صنعت گردشگری، اقتصاد محلی و چهره ی افغانستان را در مجامع بین المللی به شدت مخدوش نموده است.
به همین دلیل حمله و تیرباران گردشگران خارجی در ادامه ی حوادث خونین و اتفاقات تلخ گذشته، پیامدهای بسیار ناگوار و گوناگون به افغانستان دارند که بایستی مورد توجه قرار داده شود. از اینرو در یادداشت حاضر تلاش می گردد تا صدق و کذب تامین امنیت سرتاسری توسط طالبان و همچنان پیامدهای حمله به گردشگران خارجی در بامیان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد.
اهداف حمله به گردشگران خارجی در بامیان
بر پایه ی آنچه که رسانه ها منتشر کرده است، به نظر می رسد که دبیرکل سازمان ملل متحد قصد دارد که سومین نشست دوحه را در مورد افغانستان، طی ماه های پیش رو برگزار نماید. این در حالی است که نشست های اول و دوم ملل متحد در رابطه به افغانستان در دوحه، به دلیل عدم شرکت طالبان و همچنان بسیار مسائل دیگر، بی نتیجه پایان یافت و با شکست مواجه گردید.
به همین دلیل درآستانه ای سومین نشست سازمان ملل متحد در باره ی افغانستان، حمله به گردشگران خارجی در بامیان، نشان می دهد که بازی های کثیف استخباراتی قدرت های جهانی در افغانستان، همچنان ادامه دارد و آنها می خواهند که افغانستان یک کشور فقیر، منزوی، نا امن و متفرق باقی بماند. افغانستانِ نا امن و منزوی به آنها کمک می کنند تا بدون دردسر به نیابت از افغانستان در مناسبت های بین المللی صحبت نموده و در راستای منافع کشور های خویش در مورد افغانستان چانه زنی و تصمیم گیری نمایند.
پیامدهای حمله به گردشگران خارجی در بامیان
اولا اینکه تداوم حملات تروریستی بدون تردید حکومت طالبان را به سمت شکست آشکار پیش می برد. ممکن است، وضعیت سریع تغییر نکند ولی تداوم این وضعیت که داعش و دیگر گروه های تروریستی توانایی این را داشته باشند که به نوبت در اطراف و اکناف کشور فاجعه خلق نمایند، سر انجام خوش برای طالبان به دنبال نخواهد داشت.
ثانیا گذشته از اینکه طالبان افزون بر تداوم حملات تروریستی تا چه زمانی حاکمان افغانستان خواهد ماند، فجایع غیر قابل انکار در ابعاد گوناگون همین اکنون به پیامدهای حوادث تروریستی قابل مشاهده است:
بی اعتمادی به ادعای تامین امنیت سرتاسری
طالبان طی سه سال گذشته در کنار مقابله با کشت مواد مخدر، راه اندازی پروژه های زیرساختی و حفظ ارزش پول افغانی، «تامین امنیت سرتاسری» را عمده ترین دست آورد حکومت شان تبلیغ کرده و شعار داده اند. هرچند به غیر از داعش، دیگر گروه های تروریستی تا اکنون موفق به راه اندازی عملیات انتحاری و تروریستی نگردیده اند و داعش نیز به صورت قابل توجه تضعیف گردیده است، اما با این حال، حملات انتحاری و خطرات تروریستی همچنان باقیست و جان افغانها را پیوسته تهدید می نمایند.
بنابراین کاهش حملات تروریستی به رغم وجود گروه های تروریستی و بعضا اقدامات و انجام عملیات های تروریستی هرگز به معنای «امنیت سرتاسری» نمی باشد. افزون بر این، تیرباران شدن گردشگران خارجی در روز روشن و در مقابل چشم همگان، ادعای تامین امنیت سرتاسری را بالکل با چالش مواجه می سازد و اعتماد و اطمینان نه تنها جامعه جهانی را بلکه مردم افغانستان را نیز به صداقت گفته ها و ادعاهای طالبان، خدشه دار می نمایند.
چهره ی نا امن افغانستان در جهان و منطقه
به رغم حملات وحشیانه ی تروریستی طی سه سال گذشته از قندز و قندهار گرفته تا هرات و دیگر نقاط، ولی به دلیل فقدان تنش و درگیری و جنگ زنده؛ چهره ی افغانستان تاحدودی در صحنه ی منطقوی و بین المللی ترمیم گردیده بود. بسیاری از کشورها و دولتها، افغانستان زیر سلطه ی طالبان را دست کم، امن و با ثبات می دیدند.
ولی متاسفانه حمله به گردشگران خارجی در بامیان، به دلیل اینکه واکنش جامعه جهانی را بر انگیخته و در صدر اخبار و مطبوعات جهان قرار گرفته است، چهره ی کم وبیش تعدیل یافته و ترمیم شده ای افغانستان را دوباره مخدوش و مشوش ساخته است. از اینرو یکی از پیامدهای به شدت زیان آوری حمله به گردشگران خارجی در بامیان، فروپاشی و از بین رفتن تصویر «افغانستان امن» در اذهان جامعه جهانی می باشد.
صدمه به صنعت گردشگری و اقتصاد محلی
صنعت گردشگری در دنیای کنونی یکی از منابع اصلی در آمد و کسب ارز و پول های خارجی و همچنان معرفی منابع طبیعی وآثار فرهنگی و علمی کشورها، محسوب می گردد. صنعت گردشگری در دوران معاصر چنان جایگاه بلند در اقتصاد به ویژه اقتصاد محلی دارد، که بسیاری از کشورها مانند عربستان در تلاش اند تا از طریق ساخت و ساز تالارها، مکان های تفریحی، پارک ها و غیره موفق به جذب گردشگران شوند.
خوشبختانه افغانستان، به صورت طبیعی دارای آثار تاریخی ـ باستانی و فرهنگی فراوان است که از دوران های بسیار دور مورد توجه گردشگران جهانی قرار داشته اند.در این میان ولایت بامیان به صورت ویژه به دلیل وجود دو مجسمه غول پیکر بودا همیشه مورد توجه سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) بوده است. هرچند مجسمه های بودا را طالبان در سال 2001 تخریب کردند، ولی با آنهم، بند امیر و دیگر آثار فرهنگی و تاریخی و جاذبه های گردشگری در این ولایت، بامیان را به مقصد گردشگران خارجی مبدل ساخته اند.
باتوجه به اینکه بامیان سرشار از جاذبه های گردشگری و یکی از امن ترین ولایات افغانستان در طول بیست سال دوران جمهوریت و همچنان طی سه سال حاکمیت امارت اسلامی طالبان بوده است، گردشگران خارجی پیوسته به این ولایت سفر کرده و از این طریق کسب و کار بسیاری از مردمان بامیان رونق یافته بودند. در این میان طالبان نیز با درک اهمیت فوق العاده ی صنعت گردشگری، بیشتر از یک ماه قبل، سازمانی را جهت گسترش و توسعه ی صنعت گردشگری و جذب گردشگران از سراسر جهان افتتاح کرده بود.
متاسفانه حمله به گردشگران خارجی در بامیان، افزون بر اینکه پلان ها و برنامه های طالبان مبنی بر توسعه و جذب گردشگران از سراسر جهان را با چالش های غیر قبال انکار مواجه ساخته است، صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد محلی نیز وارد کرده اند.
در مجموع حمله به گردشگران خارجی در بامیان، افزون بر اینکه ادعای طالبان مبنی بر تامین امنیت سرتاسری را با چالش مواجه ساخته اند، صدمات و خسارات جبران ناپذیر به صنعت گردشگری و اقتصاد محلی افغانستان وارد کرده و چهره ی «افغانستان امن» را در مجامع بین المللی به شدت مخدوش ساخته اند، و بی اعتمادی و عدم اطمینان به طالبان را نیز افزایش داده اند.
بنابراین طالبان مکلف است تا افزون بر اینکه در تامین امنیت به صورت عموم توجه جدی کنند، تلاش نمایند تا با هماهنگی با سازمانهای اطلاعاتی کشورهای دوست و منطقه، اقداماتی عملی و نتیجه بخش را در سرکوب و از بین بردن داعش و دیگر گروه های تروریستی روی دست گیرند.
حبیبه غلامی
