پیمان امنیتی با امریکا؛ قاتل امنیت افغانستان
پیمان دو جانبهی امنیتی میان کابل و واشنگتن و چگونگی حضور نیروهای ناتو در افغانستان 9 سال قبل از سوی حنیف اتمر مشاور امنیتی حکومت افغانستان و جیمز کانینگهام سفیر امریکا در کابل در یک مراسم خاص با حضور مقامات عالی رتبهی افغانستان در ارگ ریاست جمهوری امضا شد.
این در حالی بود که حامد کرزی از امضای این پیمان خودداری کرده و آنرا خیانت به افغانستان و خلاف منافع ملی کشور عنوان کرده بود، ولی محمد اشرف غنی در دومین روز ریاست جمهوری خود، این سند را امضا و به نوعی وفاداری خود را به کاخ سفید اعلام کرد. غنی امضای پیمان امنیتی با امریکا را یک دستاورد برای افغانستان و در راستای منافع ملی دو کشور عنوان نموده بود. با این حال امضای این سند چه دستاوردی برای افغانستان داشت؟
آیا پیمان امنیتی کابل – واشنگتن توانست امنیت را در کشور تامین کند؟
چرا امریکا با وجود پیمانی که با کابل داشت، فراری شد؟
پیمان امنیتی با امریکا سند ناکام
در بند اول ماده دوم پیمان امنیتی کابل – واشنگتن آمده است: طرفین برای تقویت امنیت و ثبات در افغانستان، مبارزه با تروریسم، سهم گیری در صلح و ثبات منطقهای و بین المللی و ارتقای توانمندی افغانستان برای دفع تهدیدات داخلی و خارجی علیه حاکمیت، امنیت، تمامیت ارضی، وحدت ملی و نظام مبتنی بر قانون اساسی این کشور، به تقویت همکاریهای نزدیک با یکدیگر ادامه می دهند.
وقتی به مواد این پیمان نگاهی بیندازیم، دیده میشود که تماماً در راستای منافع امریکا تعریف شده و اگر چیزی هم در خصوص افغانستان نگاشته شده، دروغی بیش نبوده و طی این سالیان به خوبی مشاهده شد. طرفین قرارداد در زمینه تامین امنیت و ثبات در کشور تعهد کردند، ولی به مرور زمان دیده شد که این سند هیچ کارایی نداشته و فقط امریکا میخواسته با این پیمان حضور خود را تمدید و گروههای تروریستی را برای اهداف خود تقویت کند.
شاید به یاد داشته باشید که درست مدت کوتاهی پس از امضای پیمان امنیتی کابل – واشنگتن، گروه تروریستی داعش اعلام حضور کرد و جنایتهایی را در ولایت ننگرهار انجام داد. هیچ دستاورد امنیتی وجود نداشت و آنچه بود، در راستای تضعیف نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان در حرکت بود و نیروهای امریکایی برخلاف تعهدات شان، هیچگونه همکاری با این نیروها نداشت و حتا هیچ واکنشی که بشود جلو رشد تروریسم را گرفت، انجام ندادند.
پیمان امنیتی با امریکا قاتل امنیت شد
در یک تعریف کوتاه میشود گفت که پیمان امنیتی کابل با واشنگتن فقط قاتل امنیت در افغانستان شد. چنانچه به مرور زمان بیش از 20 گروه تروریستی در افغانستان آغاز به فعالیت کردند و این دقیقا زیر سایه حضور نیروهای خارجی و تحت پوشش پیمان امنیتی بود که امریکاییها هیچ واکنشی در برابر آن نداشتند.
امنیت بر عکس تعهدات امریکا، به گمشدهای تبدیل گشت که جای آنرا قتل و خون و انتحار و انفجار گرفت. قابل ذکر است که چهرههای مثل محمد اشرف غنی که در دومین روز ریاست جمهوری خود این سند را امضا کرد، مقصر درجه یک بحران افغانستان بوده و است. او برای اینکه به امریکا خوشخدمتی کرده باشد، سند نابود تمام دستاوردهای مردم افغانستان را امضا کرد که واضح دیدیم امریکا با افغانستان چه کرد.
- افغانستان بازنده پیمان امنیتی با امریکا
در بحث امنیتشناختی و سیاستشناختی، امریکا به دنبال بهانهای بود تا در افغانستان حضور خود را تمدید کند و پیمان امنیتی این هدف را برآورده کرد. در بُعد اقتصادی، معادن افغانستان از سوی نیروهای امریکایی تاراج شد و همینطور کشت کوکنار در خاک افغانستان و ارسال آن به بازارهای جهانی و رونق این تجارت سیاه، سود خوبی برای واشنگتن داشت.
در حوزه امنیتی، امریکا می خواست با استفاده از زمین افغانستان، علیه رقبای منطقهایاش بجنگد و دست بالایی در کشوگیر قدرت داشته باشد و همین طور در بُعد سیاسی حکومتی را در این کشور بنا کرد که از صفر تا صد وابسته به خودش بود تا در راستای منافع کاخ سفید حرکت کند.
متاسفانه چهرههای داخلی زیادی شریک با امریکا بود و در راستای منافع امریکا عمل میکردند، غافل از اینکه قبر خود را کنده و آینده را از این کشور گرفتهاند. هرچند امریکا با فرار از افغانستان نشان داد که هژمونی میانخالی داشته، ولی در واقعیت بازنده اصلی افغانستان بود که در پنجه خیانت امریکا گیر کرد و این خیانت، همه هستی افغانستان را به باد داد.
با نگاه به موارد یاد شده، حکومت طالبان باید بکوشند که درگیر سیاستهای جنایتکارانه امریکا نشوند، زیرا کاخسفید به شدت تلاش دارد تا یکبار دیگر در مسئله افغانستان ورود کرده و جبران شکست یا خطا کند، ولی اگر طالبان هوشیاری به خرج دهند، نیکنامی و قدرت خوبی برای خود کمایی میکنند.
سید الیاس احمدی