تحلیل وضعیت جاری سوریه
وضعیت سوریه در شرایط کنونی، آکنده از بحرانهای پیچیده سیاسی، امنیتی و اقتصادی است که در پی ضعفهای جدی دولت خودخوانده دمشق، به تنشها و بحرانهای داخلی و منطقهای دامن زده است. تحولات اخیر در این کشور به وضوح نشاندهنده عدم توانایی و ظرفیت گروه تحریرالشام در دولت داری عادلانه است.
در شرایطی که اوضاع اقتصادی و سیاسی کشور به شدت متزلزل است، و طایفهگرایی افراطی احمد شرع، رهبر تحریر الشام، و اختلافات عمیق میان گروههای حاکم بر سوریه وضعیت را بحرانیتر کرده است، مردم سوریه به شکلی فزاینده تحت سرکوب و ستم قرار گرفتهاند. در این نوشته، سعی داریم تا با تحلیل وضعیت کنونی و بررسی رویههای خشونتبار حاکمان تروریستی سوریه، به چشمانداز آینده این کشور پرداخته و مسئولیت کشورهای حامی تحریر الشام و احمد شرع در این بحران را بررسی کنیم.
دولت خودخوانده دمشق و چالشهای داخلی
وضعیت جاری سوریه در شرایط کنونی با بحرانهای پیچیده و چندوجهی روبهرو است. یکی از مهمترین مسائلی که دولت خودخوانده دمشق با آن روبهرو است، ناکارآمدی آن در تامین نیازهای ابتدایی مردم و بیتوجهی به وضعیت امنیتی و اقتصادی کشور است. دولت سوریه در حال حاضر بیشتر مشغول به سفرهای منطقهای و دیدار با مقامات خارجی است تا به مسائل داخلی کشور رسیدگی کند. این سیاست، که هدف اصلی آن تلاش برای خارج شدن از فهرست گروههای تروریستی کشورهای غربی است، عملاً موجب ترک کردن امور داخلی و افزایش بیثباتی در سوریه شده است.
در کنار این مشکلات، طایفهگری افراطی که توسط گروه تحریر الشام به عنوان حاکم کنونی سوریه، به پیش رانده میشود، وضعیت امنیتی و اجتماعی کشور را به شدت متزلزل کرده است. درگیریها در ولایات ساحلی شمال غرب سوریه، نشانههایی از آغاز یک جنگ داخلی جدید در این کشور است که احتمالاً به تشدید بحران خواهد انجامید.
با این حال، بحران جاری در سوریه نیز بر خواسته از عوامل متعدد است که مهمترین آنها عدم ظرفیت و توانایی تحریر الشام در ارائه یک حکومت عادلانه و معتدل است. این گروه به رهبری احمد شرع، که به شدت وابسته به ایدئولوژیهای افراطی است، هیچگونه ظرفیت و توانایی برای ایجاد نظم و ثبات در سوریه را ندارد.
چنانکه تحریر الشام نه تنها از نظر نظامی و اقتصادی ناتوان است، بلکه از لحاظ سیاسی و اجتماعی نیز هیچگونه برنامهای برای رفاه مردم ندارد. این گروه بیشتر به منافع خود و حاکمیت بر مناطق مختلف کشور توجه دارد، نه به حل مشکلات اساسی مردم سوریه. احمد شرع که به عنوان حاکم کنونی سوریه شناخته میشود، به دنبال کسب مشروعیت بینالمللی است تا چهره تروریستی خود و گروهش را پنهان کند.
او با سفرهای خارجی و دیدار با مقامات کشورهای مختلف سعی دارد تا خود را به عنوان یک بازیگر مشروع در سیاستهای منطقهای معرفی کند. اما واقعیت این است که با توجه به سوابق تروریستی این گروه و اقدامات بیرحمانهای که توسط نیروهای تحریر الشام در سوریه انجام میشود، هیچگونه تغییر اساسی در وضعیت کشور ایجاد نخواهد شد. احمد شرع و گروه تحت فرمانش به جای تلاش برای ایجاد حکومتی فراگیر و عادلانه، بیشتر به سرکوب مردم و اعدامهای فراقانونی پرداختهاند.
چنانچه نیروهای احمد شرع با استفاده از قدرت خشونتآمیز خود و به شیوهای بیسابقه، مردم را تحت شکنجه و آزار قرار داده و به کشتار جمعی و قتلعام پرداختهاند. این اعمال نه تنها موجب آسیبهای شدید انسانی در سطح گسترده شده، بلکه باعث بیثباتی بیشتر در منطقه نیز گردیده است. سوریه که در گذشته شاهد جنگها و بحرانهای متعدد بوده، اکنون با تهدید جدیدی روبهرو است: تهدیدی که از داخل مرزهای خود کشور ناشی میشود و آن هم به دست گروهی است که فاقد هرگونه اصول انسانی و سیاسی برای اداره کشور است.
در نهایت، تلاشهای احمد شرع برای پنهان کردن چهره واقعی تحریر الشام و گامهایش در راستای کسب مشروعیت بینالمللی به دلیل اقدامات خشونتآمیز و تروریستی این گروه نهتنها ثمری نخواهد داشت، بلکه به تشدید بحرانها و پیچیدهتر شدن اوضاع سوریه منجر خواهد شد. تا زمانی که تحریر الشام بر این سرزمین حکومت میکند، امیدی به آیندهای عادلانه و باثبات برای مردم سوریه وجود ندارد.

چشمانداز تاریک سوریه با حضور تحریر الشام
تحریر الشام، بهعنوان یک گروه تروریستی، نهتنها توانایی ایجاد حکمرانی عادلانه را ندارد، بلکه حتی از مدیریت بحرانهای فوری نیز عاجز است. هرچند این گروه تلاش میکند چهرهای متفاوت از گذشته به نمایش بگذارد، اما در ماهیت آن هیچ تغییری رخ نداده است. خشونت، افراطگرایی و سرکوب همچنان ستونهای اصلی سیاستهای این گروه را تشکیل میدهد.
زیرا تحریر الشام در طول سالها با سرکوب مخالفان، اعدامهای فراقانونی، شکنجههای وحشیانه و قتلهای هدفمند، چهرهای خشن و غیرانسانی از خود به نمایش گذاشته است. این گروه نهتنها تهدیدی برای مردم سوریه، بلکه مانعی بزرگ در مسیر بازگشت ثبات و بازسازی این کشور است. نقض مداوم حقوق بشر و سرکوب نظاممند مردم، نشاندهنده آن است که آینده با حضور این گروه چیزی جز تداوم بحران، ناامنی و عقبماندگی نخواهد بود.
چنانچه هیچ کشوری نمیتواند با حضور یک گروه افراطی و مسلح که منافع خود را بر رفاه و امنیت جامعه ترجیح میدهد، چشماندازی روشن داشته باشد. از این رو تا زمانی که تحریر الشام بر سوریه تسلط دارد، این کشور درگیر آشوب و بیثباتی باقی خواهد ماند، و هر امیدی برای آیندهای بهتر در سایه حضور این گروه، چیزی جز توهم نیست.
بنابراین دولتهای منطقهای که از تحریر الشام حمایت میکنند باید پاسخگوی افکار عمومی و مردم سوریه باشند. این دولتها باید توضیح دهند که چرا از گروهی که به سرکوب و کشتار جمعی پرداخته، حمایت کرده و میکنند. آنها باید مسئولیتهای خود را در قبال جنایات این گروه پذیرفته و از هرگونه سکوت در برابر این اقدامات شرمآور خودداری کنند. سکوت در برابر جنایات تحریر الشام، به معنای حمایت از این گروه تروریستی است که در نهایت به زیان مردم سوریه و حتی منطقه خواهد بود.
در این میان، رسانههایی مانند الجزیره که با فرافکنی و تحریف حقیقت تلاش میکنند خشونتهای جاری در سوریه را به عوامل خارجی نسبت دهند و گروه تروریستی حاکم را تطهیر کنند، عملاً به این جنایات مشروعیت میبخشند. این بازی ناپاک رسانهای که حقیقت را وارونه جلوه میدهد، نهتنها توهینی آشکار به شعور جهانیان است، بلکه خیانتی نابخشودنی در حق قربانیانی محسوب میشود که صدایشان در میان هیاهوی دروغ و فریب خاموش شده است.
زیرا هیچ میزان از سانسور و تحریف نمیتواند چهره کریه این جنایات را بپوشاند. تاریخ، حقیقت را هرچند دیر، اما بیپرده آشکار خواهد ساخت، و آنان که امروز در مسیر تطهیر جنایتکاران گام برمیدارند، فردا پاسخگوی خیانتشان خواهند بود. در نهایت، جهان باید تحریر الشام را بهوضوح بشناسد؛ گروهی تروریستی با ماهیتی غیرانسانی که از هیچ جنایتی دریغ نمیکند. حضور این گروه، همانگونه که وضعیت جاری سوریه را تاریک کرده، آینده سوریه را نیز تیره ساخته و خطر گسترش ناامنیها به سراسر منطقه را به یک واقعیت نزدیک بدل کرده است.

عایشه ببرک خیل