به گفته ای امی مکینون، «مسائل کمی مانند تجاوز اسرائیل به فلسطین وجود دارد که می تواند افکار عمومی جهان را تکان دهد». مردم از سراسر جهان، برای محکوم کردن جنایت های اسرائیل در نوار غزه، به خیابان ها آمده اند و هر نوع لعن و نفرین و اظهار تنفر و انزجار شان را از رژیم صهیونیسم ابراز داشته اند.
با این حال اما پنج کشور آسیای مرکزی (قزاقستان، اوزبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان) به رغم اینکه اکثریت مردمان آنها را مسلمانان تشکیل می دهند، در روابط شان تغییراتی قابل توجه در قبال رژیم صهیونیسم نیاورده و ملتهای آسیای مرکزی مظاهراتی را در سطح پایتخت های شهر های مهم جهان علیه جنایات اسرائیل برپا نکرده اند. به همین دلیل می طلبد تا نگاهی به پیامدهای جنایت های اسرائیل در فلسطین بر روابط کشورهای آسیای مرکزی با رژیم صهیونیستی انداخته شود و دلایل سکوت یا دست کم عدم واکنش گسترده و محکومیت اسرائیل از سوی ملت های آسیای مرکزی مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده شود.
نگاهی به روابط کشورهای آسیای مرکزی با رژیم صهیونیسم
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، کشورهای آسیای مرکزی شامل قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان به عنوان کشورهای مستقل ظهور کردند. این کشورها به دنبال تقویت روابط خود با کشورهای مختلف، از جمله اسرائیل بودند. زیرا معمولا کشورهای آسیای مرکزی از نظر اقتصادی در سطح پائین قرار داشتند و به همین خاطر در تلاش بودند تا از هر طریقی اقتصادشان را گسترش و توسعه دهند.
از اینرو اسرائیل نیز از فرصت استفاده نمود و با بعضی از کشورها مانند قزاقستان، ترکمنستان و اوزبکستان بر پایه ی روابط اقتصادی، روابط سیاسی و دیپلماتیک نیز بر قرار کرد. به دلیل اینکه منافع اقتصادی برای کشورهای آسیای میانه در اولویت قرار دارد، هریک از دولت های آسیای مرکزی تلاش کرده اند تا سیاست های بی طرفانه را در سطح بین المللی اتخاز نمایند و از تنش های سیاسی و دیپلماتیک دوری کرده اند.
جنایت های اسرائیل در فلسطین و سکوت کشورهای آسیای مرکزی
همانطور که گفته شد، کشورهای آسیای مرکزی با اسرائیل روابط اقتصادی دارند. چنانچه قزاقستان در حوزه ی صادرات نفت به اسرائیل، اوزبکستان در حوزه ی استفاده از صنعت و تکنالوژی کشاورزی اسرائیل، ترکمنستان در قسمت بهره مندی از صنعت و تکنالوژی نساجی اسرائیل و قیرقزستان و تاجیکستان نیز از تکنالوژی آب و برق، انرژی و زیر ساخت های اسرائیل بهره می برند.
در کنار اینکه کشورهای متذکره به دنبال منافع اقتصادی استند، هریک از دولت های آسیای مرکزی سیاست های بی طرفانه را نیز در دستور کار دارند و از طرف دیگر آنها در تلاشند تا روابط خود را با قدرت‌های بزرگ جهانی متوازن نگه دارند. از آنجا که ایالات متحده و کشورهای اروپایی از متحدان اصلی اسرائیل استند و موضع‌گیری تند در برابر اسرائیل می‌تواند روابط این کشورها با غرب را تحت تاثیر قرار دهد، کشورهای آسیای مرکزی از موضع گیری واقعی در قبال جنایات اسرائیل در فلسطین خودداری کرده اند.
باتوجه به دلایل فوق، دولت های آسیای مرکزی نه تنها از منظر سیاسی نتوانسته اند موضع درخور در قبال جنایات اسرائیل اتخاد کنند، بلکه آنها تلاش نموده اند تا ملت های شان را نیز از برپایی اعتراضات و راهپیمایی های در سطح گسترده باز دارند. زیرا همانطور که یاد آوری گردید، هر نوع واکنش تندِ این کشورها باعث به هم خوردن روابط آنها با آمریکا و دیگر کشورهای غربی می گردد.
پیامدهای جنایت های اسرائیل در فلسطین بر روابط کشورهای آسیای مرکزی با رژیم صهیونیسم
به رغم اینکه کشورهای آسیای مرکزی در تلاش اند تا با اتخاذ سیاست های بی طرفانه، از به هم خوردن روابط اقتصادی و سیاسی شان با آمریکا و قدرت های غربی و حتی اسرائیل، جلوگیری کنند، اما به دلیل اینکه جنایت های اسرائیل در فلسطین تمام خطوط قرمز را زیر پا گذاشته است، تاثیرات و پیامدهای غیر قابل کنترول را بر روابط این کشورها با اسرائیل و حتی غرب خواهد گذاشت.
تداوم جنایت های اسرائیل و عدم واکنش درخور از سوی کشورهای آسیای مرکزی، به زودی حساسیت های داخلی را در هریک از این کشورها برخواهد انگیخت. زیرا جمعیت هریک از کشورهای آسیای مرکزی را تقریبا بیش از 80 درصد مسلمانان تشکیل می دهد و در طول این مدت که اسرائیل به نسل کشی برادران مسلمان فلسطینی دست برده است، تمام جهانیان و به ویژه مسلمانان از رژیم صهیونیسم متنفر گشته اند.
به دنبال حساسیت ها و تنش های داخلی در کشورهای آسیای مرکزی، بدون تردید شرکت ها و کارخانه های که در این کشورها فعالیت دارند و از اسرائیل حمایت می نمایند، مورد تحریم و تنبیه مسلمانان قرار خواهند گرفت و سر انجام به کاهش روابط اقتصادی و مبادلات تجاری کشورهای آسیای مرکزی و اسرائیل منجر خواهد شد که می تواند پیامد مستقیم بر حوزه ی روابط اقتصادی اسرائیل با آسیای مرکزی داشته باشد.
از طرف دیگر تمام دنیا، آمریکا و غرب نیست. همین اکنون کشورهای آسیای مرکزی در بسیاری از مسائل به دلیل عدم واکنش درخور در قبال جنایت های اسرائیل، مورد خشمِ جهان اسلام قرار دارند و تدام این وضعیت آنها را مجبور خواهد کرد که وظیفه ی انسانی و اسلامی شان را در قبال فجایعی غزه ـ فلسطین انجام دهند و به جنایات غیر انسانی اسرائیل واکنش متناسب نشان دهند، که می تواند پیامد مستقیم بر روابط آنها با کشورهای آمریکا ـ غرب و اسرائیل بگذارد.
با توجه به آنچه که گفته شد، پیامدهای جنایت های اسرائیل افزون بر اینکه همین اکنون رژیم صهیونیسم را به شدت در جهان منزوی کرده و مورد تنفر جهانیان قرار داده است، به زودی بر روابط کشورهای آسیای مرکزی با اسرائیل نیز تاثیر خواهد گذاشت و خشم ممالک آسیای مرکزی را نیز برخواهد انگیخت. زیرا اسرائیل مستحق تحریم، تنبیه و حتی محو از صفحه ی جهان است. به دلیل اینکه جنایت های فجیع و غیر انسانی رژیم صهیونیستی در حال حاضر به عنوان لکه ای ننگ بشریت محسوب می گردد.
مسلم اخلاقی
