شنبه هفته جاری، دومین دور نشست گروه تماس منطقه‌ای درباره افغانستان با حضور نماینده‌های ویژه ایران، روسیه، پاکستان و چین در تهران برگزار شد. طالبان که در این نشست دعوت شده بودند، از اشتراک در آن اجتناب کرده و ذاکر جلالی رییس ریاست سوم سیاسی وزارت خارجه حکومت سرپرست در این باره در صفحه ایکس خود نوشت: حکومت افغانستان با وجود آن‌که دعوت شده بود، اما شرکت نکرد. در عین زمان حکومت افغانستان توقع دارد که نشست‌هایی که در مورد افغانستان برگزار می‌شوند، باید به‌جای شکل دادن مکانیزم‌های جدید، از طریق مکانیزم‌های معمول و جا افتاده استفاده صورت گیرد. حکومت افغانستان در مورد دوحه ۳ با جهت‌های ذیربط مصروف گفت‌وگو است.
در حالیکه سومین نشست دوحه به‌میزبانی سازمان ملل متحد در راه است و در نشست گروه تماس منطقه‌ای، کشورهای همسایه تلاش دارند تا موضع واحدی را در قبال افغانستان برای دوحه اتخاذ کنند، عدم اشتراک طالبان می‌تواند پیام‌ها و پیامدهایی را برای حکومت سرپرست داشته باشد.
تشله‌بازی در درون دپلماسی طالبان
حاکمیت مجدد طالبان بر افغانستان همزمان بود با خروج نیروهای خارجی از این کشور که همه کشورها سفارت‌خانه‌های خود را بستند و از هرگونه تعامل با کابل پرهیز نمودند، اما برعکس کشورهایی مثل ایران، چین و روسیه به‌فعالیت‌های دپلماتیک خود ادامه دادند، مشکلات افغانستان را به‌بررسی گرفتند و برای آن چاره یافتند و به‌طالبان پیشنهاد دادند.
تشکیل گروه تماس منطقه‌ای که یک دستاورد مهم منطقه‌ای برای افغانستان و همین‌طور برای ایجاد ثبات در منطقه با ابتکار ایران و دیگران شکل گرفت، نخستین دور آن در کابل برگزار شد و طالبان با اشتیاق تمام از آن استقبال کردند. شرکت نکردن این گروه در نشست تهران در حالیکه در نشست اولی اشتیاق فراوانی داشتند، مایه تعجب بود و به قولی «نه به آن شوری شور، نه به این بی‌نمکی».
دپلماسی و سیاست را نمی‌شود تشله‌بازی کرد و به هر طرف که دلت خواست، انداخت. اینکه منطقه‌ای‌ها در تلاش هستند تا ثبات و امنیت را در افغانستان حاکم کرده و برای توانمندسازی این کشور در طول این سه سال حمایت‌های زیادی کرده، فرصت بزرگی برای طالبان است. زیرا در سطوح مختلف سیاسی و اقتصادی، موفقیت افغانستان از رهگذر کشورهای منطقه ممکن است و نخست طالبان باید سطح تعامل خود را با کشورهای همسایه افزایش دهد و سپس با جهان.
عدم شرکت در نشست گروه تماس منطقه‌ای؛ طالبان، خمار سومین نشست دوحه
به‌نظر می رسد که دید و بازدیدهای مقامات کشورهای خارجی و سازمان ملل برای اشتراک طالبان در نشست سوم دوحه، مقامات این گروه را خمار کرده و سعی دارند از جهانیان باج‌گیری کنند، در حالیکه کشورهای همسایه در نشست گروه تماس منطقه‌ای در تهران، سعی شان بر این بود که موضوع مشخص و واحدی را در قبال افغانستان در نشست دوحه داشته باشند. تشله‌بازی سیاسی طالبان می‌تواند به ضرر خودشان تمام شود و در یک بازی که از قبل برد برد بود، میدان را ببازد و به مشکلاتی دچار شود.
همانطور که ثابت شده، کشورهای غربی در هر نشست و برنامه‌ای، به‌دنبال منافع خود بوده و منفعت افغانستان کوچکترین اهمیتی برای شان نداشته است. خیال طالبان برای اینکه در دوحه از غربی‌ها به‌نفع خود باج‌گیری کنند، خام و ناپخته است و همانطور که منطقه‌ای‌ها می‌گویند که موضع واحدی باید داشته باشند، طالبان نیز باید با همسایه‌ها به مصاف کشورهای غرب بروند، نه اینکه با چند دید و بازدید خمار شوند.
کابل بد بازی می‌کند
با این اوضاع، کابل بد بازی می‌کند و دپلماسی شان ضعیف و «تشله‌بازی» است که خمار بردن هستند، ولی در نهایت می‌بازند. بناءً لازم است تا قبل از برگزاری سومین نشست دوحه، طالبان با همسایه‌ها یکجا موضع محکمی را اتخاذ کنند تا موفقیت بدست بیاورند. تشله‌بازی نکنند و در بازی گروهی با همسایه‌ها، مسیر درست را انتخاب کرده و دامی را که امریکا برای شان پهن کرده و در تلاش دخالت در امورات این نشست است، از بین ببرند.
الیاس احمدی
