رفاقت شیعیان و طالبان
پنجشنبه دو هفته گذشته، همایش بزرگ مردمی شیعیان افغانستان به منظور تحکیم وحدت ملی و حمایت از نظام حاکم در کشور با حضور مقامات بلند پایه حکومت سرپرست، علما، بزرگان جامعه تشیع و هزاران تن از شهروندان شیعه‌مذهب کشور در تالار لویه جرگه ولایت کابل برگزار شد.
اما این همایش چه پیامی داشت؟
تعامل بین شیعیان و طالبان در چه سطحی قرار دارد؟
دورنمای تعامل شیعیان و طالبان چیست؟
شیعیان، مطالبات و حمایت از نظام
سه و نیم سال از به‌قدرت رسیدن طالبان می‌گذرد و از ابتدا تا اکنون جامعه تشیع افغانستان، تعامل را موثرترین راه برای ثبات، امنیت و تحکیم وحدت ملی در کشور دانسته و با حکومت طالبان وارد تعامل شد. دیدارها و گفت‌وگوهایی میان اعضای شورای علمای شیعه و مقامات مختلف حکومت سرپرست مبنی بر رسمیت مذهب جعفری صورت گرفت که برخلاف آنچه از سوی رسانه‌های بیرونی تبلیغ میشد، فضای صمیمی، مفید و وحدت‌محوری را داشت.
در همایش پنجشنبه هفته گذشته محمد اکبری، معاون شورای علمای شیعه کشور با قدردانی از دستاوردهای حکومت سرپرست بار دیگر اظهار داشت: «رسمیت مذهب جعفری، به رسمیت شناسی احوال شخصیه، تطبیق آن در سطح کشور، مشارکت جامعه تشیع در تصمیم‌گیری های کلان سیاسی و همچنین حضور آنان در ساختارهای حاکمیتی کشور به صورت فراگیر، از جمله خواسته‌هایی است که خدمت زعیم حکومت سرپرست فرستاده شده و امیدواریم که پاسخ مثبت داده شود.»
رفتار طالبان با شیعیان
در پیوند به مطالبات شیعیان، مقامات طالبان بارها گفته‌اند که به این مطالبات رسیدگی می‌کنند. در مسئله امنیت مراسم‌های عزاداری نیز طالبان موفق‌تر از حکومت‌های جمهوریت عمل کرده‌اند و در بحث سیاسی و اجتماعی نیز روابط خوبی بین جامعه تشیع و حکومت سرپرست برقرار شده است. ملا عبدالغنی برادر، معاون رئیس‌الوزرا و یکی از چهره‌های ارشد حکومت طالبان در همایش شیعیان به‌زبان فارسی سخنرانی کرد و با برادر خواندن شیعه و سنی گفت: «در گذشته برادران شیعه و سنی در کنار هم علیه متجاوزین ایستادگی کرده‌اند و امروز هم تحت حاکمیت امارت اسلامی به دنبال ساخت، رشد و آبادانی کشور هستند.»
مفهوم و معنای سخنرانی برادر به‌زبان فارسی و یادآوری اینکه شیعه و سنی باهم برادر هستند، پیام‌های مهمی را به‌همراه داشت. او وجود هرگونه اختلاف را نفی کرد، موثریت شیعیان در تاریخ کشور را ستود و به‌وحدت ملی تاکید کرد.
آینده رفاقت شیعیان و طالبان
نگارنده به‌عنوان یکی از شهروندان افغانستان، منتقد بعضی از سیاست‌ها و رفتارهای طالبان بوده‌ام که بارها در یادداشت‌ها به‌آن اشاره شده است، ولی این به‌معنای ستیز با طالبان نیست. طالبان هم بخشی از جامعه افغانستان هستند و از قندهار گرفته تا هلمند و غزنی و پروان و هرات و… زادگاه و خاستگاه شان بوده است و همین مورد بیان میکند که شیعه و سنی، طالب و غیر طالب، پشتون و تاجیک، هزاره و ازبیک همه از همین آب و خاک و با هم برادر هستند و باید زیر یک چتر واحد برای افغانستان و منافع ملی افغانستان جمع شوند.
شاید عده‌ای رفاقت شیعیان و طالبان را برنتابند، ولی این رفاقت برای کشور، برای تحکیم ثبات، امنیت و وحدت ملی یک نقطه قوت و یک اصل است. همانطور که گفته شد، روابط بین شیعیان و طالبان در سطح بالایی قرار دارد، اما نیاز است که حکومت سرپرست برای استحکام و بقای این رفاقت، به مطالبات جامعه تشیع رسیدگی کند. رسمیت مذهب جعفری و مشارکت شیعیان در حکومت، مشروع‌ترین و برحق‌ترین خواسته‌ای است که ریشه‌های وحدت ملی در کشور را تقویت می‌نماید.
بناءً اکنون زمان آنست که طالبان برادری خود را در عمل ثابت کنند که می‌تواند دورنمای روشنی را برای افغانستانِ آباد، صلح‌آمیز، باثبات و همدل به‌وجود بیاورد. حذف و یا نادیده گرفتن شیعیان ممکن نیست و حتا نباید به این موضوع فکر کرد.
احمدی
