سفر برادر به تهران؛ باب جدیدی گشوده خواهد شد؟
صبح روز گذشته، ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس‌الوزرای حکومت طالبان در راس یک هیئت 30 نفره به تهران رفت تا درباره روابط دوجانبه تجارتی و اقتصادی با مقامات ایرانی گفت‌وگو کند. این سفر از آنجایی مهم جلوه می‌کند که وضعیت اقتصادی افغانستان چندان مناسب نیست و طبق برآورد نهادهای جهانی، اکثریت شهروندان این کشور با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
از جانب دیگر مهمیت این سفر، قرار گرفتن ملابرادر در راس هیئت یاد شده است، زیرا او یکی از کلیدی‌ترین افراد گروه طالبان است که نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌ها دارد و هم‌اکنون به‌عنوان بازوی قدرتمند اقتصادی طالبان وارد عمل شده است.
همچنین گفته می شود، نخستین نشست تخصصی اقتصادی میان هیأت استراتژیک اقتصادی افغانستان و مقامات جمهوری اسلامی ایران شب گذشته برگزار شده است. در این نشست طرفین با برشمردن ظرفیت‌های خود در زمینه‌های کشاورزی، آبزی‌پروری و کشت فراسرزمینی خواستار توسعه همکاری‌ها در این زمینه‌ها شدند.
در نشستی که مقامات وزارت‌خانه‌های نیرو، راه و شهرسازی، اقتصاد و امور خارجه نیز حضور داشتند بحث‌های مفصلی پیرامون مناطق آزاد تجاری به ویژه بندر چابهار، مسائل گمرکات طرفینی، ترانزیت و خودروهای ترانزیتی و ایجاد سهولت‌ها در این رابطه انجام شد و طرفین به به تبادل نظر پرداختند تا کمیسیون‌های تخصصی در ادامه این موضوعات را بررسی کنند.
چرا سفر برادر به تهران مهم است؟
سفر هیئت طالبان به رهبری ملا عبدالغنی برادر در شرایطی که افغانستان وضعیت اقتصادی خوبی ندارد، خیلی‌ها مهم و حیاتی است. در 20 سال جمهوریت و حضور امریکا در افغانستان که داد از حمایت و برادری می‌زد، افغانستان به‌عنوان یکی از فقیرترین کشورهای جهان شناخته می‌شد و رکود اقتصادی آن هیچگاه به‌سمت صعود و نجات نرفت و این نشان می‌داد که امریکا و غرب نمی‌خواهد و در وفای به عهد خود صادق نیست.
طالبان اما به‌نظر میرسد که با درک درست، تعاملات اقتصادی منطقه‌ای را در پیش گرفته و تلاش دارند که مسیر همکاری با همسایگان را بروند تا کشتی شکسته اقتصاد افغانستان به ساحل نجات برسد.
ایران از ظرفیت و قوت بالای اقتصادی برخوردار است و از همه مهم‌تر بندر چابهار و خط آهن هرات – خواف، بهترین فرصت برای وصل شدن افغانستان به بازارهای جهانی است. این کشور در خشکه واقع شده و بندر و خط آهن یادشده می‌تواند در کم‌ترین زمان و کم‌ترین هزینه، اقتصاد افغانستان را به‌جهان وصل کند، چیزی که امروز شدیدا به آن نیاز است.
ایران و دیگر کشورهای منطقه این ظرفیت را دارد که اقتصاد شکسته افغانستان را ترمیم و بسازند و این ظرفیت در تعاملات بیشتر اقتصادی فی مابین کشورها خواهد بود که باید مدنظر گرفته شود.
هدف برادر از سفر به ایران چیست؟
همانطور که یادآور شدیم، ملا برادر از تاثیرگذارترین چهره‌ها در گروه طالبان است که از بدو پیدایش الی اکنون در این گروه نقش تعیین کننده‌ای داشته و احتمال می‌رود که برادر و گروه طالبان با شناختی که از امریکا و غرب در طول 20 سال گذشته پیدا کرده‌اند، حالا تلاش دارند که روابط خوبی را با کشورهای منطقه و همسایگان ایجاد کنند، چون یگانه راه مطمئن برای نجات از بحران‌ها است.
برادر این مورد را به‌خوبی درک کرده که گزینه‌های مثل چابهار و راه آهن هرات – خواف، منبع مهمی است که افغانستان را به‌سمت اقتصاد پویا سوق می‌دهد و اما مهم است که این چهره تلاش کند تا در کنار تشویق تجار و سرمایه داران داخلی، تاجران کشورهای همسایه را نیز به تجارت در افغانستان ترغیب و تشویق کند که بسا مهم و حیاتی و سازنده است.
نکته آخر در خصوص سفر برادر به تهران
افغانستان برای وصل شدن به جهان و آب‌های جهانی، نیاز دارد به کشورهای منطقه خصوصا ایران نزدیک و نزدیک‌تر شود، چرا که بندر چابهار و راه‌آهن هرات – خواف تنها گزینه به این منظور است و قطعا قراردادهای که فی مابین ایران و طرف طالبان امضا خواهد شد، یک دستاورد مهم برای دو کشور محسوب میشود که در بخش‌های مختلف اقتصادی – تجاری سرمایه بگذارند و راه‌های یاد شده بدیلی باشد برای کمک‌های میان‌خالی امریکا به افغانستان و باج‌گیری همسایگانی مثل پاکستان که سال‌هاست مثل دزدان سر گردنه، تاجران افغان و محصولات شانرا به یغما برده و یا هم باج‌گیری می‌کنند.
تهران ظرفیت بزرگیست که طالبان باید از آن استفاده کند و از آنجایی که ایران هم‌اکنون شریک خوب اقتصادی کشور است، این سفر پردستاورد و مهم است و خواهد بود.
الیاس احمدی
